Het Verenigd Koninkrijk wil moorden voorspellen aan de hand van technologie.

Zogenaamde ‘predictive policing’, of ‘informatiegestuurd werken’ zoals de politie het noemt, is al geen sciencefiction meer. Ook in België experimenteren verschillende politiezones ermee, maar het gaat dan om het voorspellen waar of wanneer bepaalde misdaad het meest waarschijnlijk is. Het gaat daar dus niet om het voorspellen wie over de schreef zal gaan.

“Op persoonsniveau voorspellen is sinds kort expliciet verboden door de Europese AI-richtlijn”, zegt Frank Schuermans, hoofd van het Controle-Orgaan op Politionele Informatie (COC).

“Het Verenigd Koninkrijk volgt het voorbeeld van de VS, maar we weten tot welke blunders dat daar al heeft geleid.” Zo heeft bijvoorbeeld de politie van Chicago al zeker drie personen verkeerdelijk aangehouden en opgesloten.

Maar ook de niet-geïndividualiseerde aanpak roept vragen op, volgens een nieuw rapport van ULB-onderzoeker Corentin Debailleul, in opdracht van de Liga voor Mensenrechten en de ngo Statewatch. “Het gaat om een vernislaagje van neutraliteit”, zegt Debailleul.

Een belangrijk probleem in België zijn de onderliggende databanken om aan misdaadvoorspelling te doen. De accuraatheid daarvan is een oud zeer.

Iemand die is vrijgesproken, kan nog jaren later in de databanken als verdachte zitten. In het rapport van Debailleul heet dat ‘garbage in, garbage out’. Schuermans bevestigt: “Er is een probleem met de retour-flux. Al sinds 2014 is wettelijk bepaald dat vrijspraken, buitenvervolgingstellingen en seponeringen moeten terugvloeien naar de politie, maar dat gebeurt onvoldoende.”

Er is de afgelopen decennia een wildgroei aan databanken ontstaan, tot meer dan 1.500, en een poging tot een overkoepelend systeem lijkt maar niet te lukken.

Het digitaliseringsproject I-Police is op poten gezet na de terreuraanslagen in 2016 en er is al meer dan 400 miljoen euro voor uitgetrokken. Via dat systeem moeten agenten informatie kunnen zoeken in alle databanken en via artificiële intelligentie kruisen met andere dossiers, camerabeelden, foto’s, vingerafdrukken en andere sporen. Vorig jaar bleek dat het project elke deadline overschreed en een audit waarschuwde voor totale mislukking. Daarop is toen de leiding van het I-Police-project aan de kant geschoven.

Voor I-Police werkt de federale politie met een consortium rond het Franse Sopra Steria, waarin ook enkele Israëlische start-ups zitten. Een platform voor de analyse van big data wordt geproduceerd door TA9, een Israëlisch technologiebedrijf. Een ander Israëlisch bedrijf in het consortium wordt geleid door Yair Pecht, ex-CEO van de NSO-groep, berucht voor de Pegasus-spyware waarmee journalisten, politici en activisten zijn gemonitord, onder wie de vermoordde Jamal Kashoggi.

Alles bij de bron; deMorgen [inloggen noodzakelijk]