Sinds de komst van WhatsApp is onze manier van communiceren volledig veranderd. Dat levert een hoop handige voordelen op, maar ook zeker nadelen. Zo is en blijft privacy een een gevoelig onderwerp. Deze vier hacks zorgen dat jij zo nu en dan kunt genieten van wat welverdiende digitale ruimte, waarin je zelf bepaalt wat je wel/niet toont of antwoord geeft wanneer het jou uitkomt.
1. Geen blauwe ‘vinkjes’. Hoe kom je van die helse vinkjes af? Simpel:
WhatsApp openen
Instellingen / Settings
Account
Privacy
Leesbewijzen / Read receipts uitzetten
Door de leesbewijzen te deactiveren kunnen anderen niet zien dat je een bericht hebt gelezen. Als je ook je ‘laatst gezien’ optie op ‘niemand’ zet, krijg jij je WhatsApp-autonomiteit weer terug.
2. Ga incognito op WhatsApp
Velen vergeten het, maar iedereen die jouw telefoonnummer bemachtigt kan je profielfoto zien. Je kunt er voor kiezen om geen foto te uploaden, maar je kunt er ook voor kiezen om hem niet aan iedereen te tonen. Hoe: ga naar Instellingen> Privacy> Profielfoto> Niemand.
3. Nu even niet!
WhatsApp-groepen zijn een heuse uitvinding, maar soms is de constante stroom aan berichten ook behoorlijk irritant. Dit kun je heel makkelijk voorkomen door groep-chats te dempen. Hoe: tik op een groepschat en vervolgens op de naam om de ‘Groepsinfo’ te openen. Hier kun je de optie vinden om de chat voor acht uur, een week of een jaar te dempen.
4. Verdwijn onder de radar
In het Privacy-menu kun je onder ‘laatst gezien’ instellen of je dit voor iedereen wil verbergen of alleen je contacten toestaat om je activiteiten te zien.
Facebook houdt de interesses van zijn gebruikers goed in de gaten, maar de labels die daaraan gehangen worden zijn soms nogal gevoelig. Dat blijkt uit een geval waarin Facebook gebruikers labelde met "geïnteresseerd in landverraad". Adverteerders gebruiken die labels om gericht advertenties naar Facebookers te sturen.
De AVG beschermt gevoelige persoonsgegevens uit de profielinformatie, maar dat geldt niet voor zelf geconcludeerde informatie over interesse in categorie X, schrijft The Guardian. De krant wijst erop dat dit dan wel niet direct herleidbare gegevens zijn, maar dat partijen bijvoorbeeld 'advertenties' kunnen richten op deze categorie en dan de IP-adressen kunnen noteren van mensen die hebben doorgeklikt om zo alsnog vast te stellen wie de geïnteresseerden zijn.
Een populaire Facebook-app met meer dan 120 miljoen maandelijkse gebruikers bleek allerlei gegevens van deze gebruikers te lekken. Dat meldt de Belgische beveiligingsonderzoeker Inti De Ceukelaire in een blogposting op Medium. Het gaat om de quiz-app van Nametests.com.
Inti ontdekte dat het voor derde partijen mogelijk was om data van gebruikers op te vragen, zoals Facebook-ID, naam, geboortedatum, leeftijd, geslacht, tijdszone en een token. Met dit token kon toegang worden verkregen tot foto's, berichten en vrienden van de gebruiker. De gegevens waren zelfs opvraagbaar wanneer gebruikers de app hadden verwijderd.
Hij waarschuwde Facebook op 22 april over de app. Een maand later kreeg hij te horen dat het onderzoek drie tot zes maanden in beslag kon nemen. Een maand later had Nametests.com echter een aanpassing doorgevoerd zodat derde partijen niet langer meer bij de persoonlijke data van gebruikers konden.
Met het ingaan van de nieuwe privacywetgeving hebben gebruikers het recht om hun verzamelde gegevens op te vragen bij bedrijven en diensten. Eén van deze diensten is ook WhatsApp. In de chat-app vind je ook de optie terug om bij WhatsApp een rapport op te vragen met alle gegevens die zij van jou verzameld hebben.
Wanneer je het rapport opvraagt met de informatie van je account, kan dit ongeveer drie dagen duren voordat je deze toegestuurd krijgt. Het rapport bevat namelijk nogal wat gegevens. Je krijgt een overzicht te zien van algemene informatie over je account, contactpersonen en groepen waaraan je deelneemt in WhatsApp.
Je kunt je chatgesprekken niet downloaden via het opvragen van een rapport. Wil je het rapport opvragen, volg dan de onderstaande stappen in de app van WhatsApp.
Ga naar de instellingen in WhatsApp (te bereiken middels de drie puntjes)
Kies ‘Account’
Selecteer ‘Accountinfo aanvragen’
Klik op ‘Rapport aanvragen’, vervolgens zie je de datum waarop de verwachting is dat het rapport gedownload kan worden.
Wanneer je rapport beschikbaar is, krijg je hiervan een melding op je smartphone. Vervolgens heb je enkele weken de tijd om deze te downloaden.
WhatsApp heeft een functionaliteit toegevoegd waarmee je als gebruiker kan achterhalen welke persoonlijke gegevens de chatdienst van je heeft verzameld.
In het rapport van WhatsApp staan je chatberichten niet, maar welke informatie staat wel in het overzicht? Je vindt in het rapport een overzicht van je contactpersonen, de groepen die je in WhatsApp hebt en nog wat algemene informatie over je account. Je ziet hier bijvoorbeeld ook staan of je je hebt afgemeld voor het delen van data met Facebook. Het uitzetten van datadelen met Facebook is (momenteel) overigens niet mogelijk.
Je kunt in de WhatsApp-app een rapport met alle data over jezelf opvragen. Je krijgt niet direct toegang tot deze informatie. WhatsApp geeft aan dat het ongeveer drie dagen duurt om dit rapport te maken. Het opvragen van de gegevens doe je als volgt....
...Als het aangevraagde rapport beschikbaar is, kun je deze als volgt downloaden....
Ik weet niet hoe het met u zit, maar als ik "GDPR" hoor, dan gaan m’n hersenen in een hangmat liggen. Toen de redacteur van deze rubriek vroeg wat ik "denk over de hele discussie", dacht ik dan ook: "Niks dat nog geen 1.000 keer gedacht is. En helaas ook 1.001 keer gezegd." Ik presenteer u: een GDPR-column die niet over GDPR gaat.
...GDPR is een eerste stap in het hertekenen van de digitale dynamiek. Daarin werd u, uit onwetendheid of onverschilligheid, data afhandig gemaakt in ruil voor een online profiel, en een schijnbaar oneindige stroom aan katten- en/of fail-video’s. Privacy als pasmunt voor gratis digitale dienstverlening.
Het gevaar schuilt in de data-dominantie door een kleine groep tech-reuzen, zoals Facebook, Google of Amazon. Die behoren tot de meest waardevolle ondernemingen ter wereld. Wat hen uniek maakt, is dat ze zelf weinig produceren: hun macht schuilt in het centraliseren en controleren van vraag en aanbod. Wanneer geconfronteerd met beschuldigingen van monopolisering, klinkt bij Big Tech steeds hetzelfde antwoord: zowel gebruikers, als aanbieders, staan vrij om een andere dienst te gebruiken.
Daar wringt het schoentje. Dat is niet zo. Er is tot op heden geen mogelijkheid om eigen data te verhuizen van het ene platform naar het andere. Privacy - controle en transparantie over wat er met uw data gebeurt - is belangrijk, maar slechts een deel van een groter verhaal. ‘Data ownership’, waarin u eigenaar bent van uw data en die vrij kan verplaatsen, dát moet het streefdoel zijn. Dan kan u vrolijk veranderen van digitale dienst: omdat het kan én omdat er überhaupt alternatieven zijn.
Als we niet nadenken over dat recht, dreigt dominantie, en kunnen we in de digitale economie nog maar weinig spreken over een vrije markt.
De afgelopen dagen klaagden mensen online steen en been: ze werden bestookt met mails van bedrijven waarin hen werd gevraagd opnieuw toestemming te geven voor het ontvangen van een nieuwsbrief of om hen op hun nieuwe privacyvoorwaarden te wijzen. Onder de nieuwe Europese privacywet heb jij het recht om te bepalen wat er met jouw gegevens gebeurt. Bedrijven moeten daarnaast kunnen aantonen wat ze er precies mee doen.
YouTube-kanaal NOS Mashup vroeg zich voor de gelegenheid af over welke data deze bedrijven precies beschikken, hoe ze hieraan komen en wat ze ermee doen. Samen met influencers Zoey Ivory (winnares Dance Dance Dance en voormalig Miss Nederland) en Jiami Jongejan (YouTuber) vroeg NOS-redacteur Danny Simons hun persoonlijke data op bij acht techbedrijven waaronder Facebook, Instagram, Netflix, Spotify en Tinder.
De resultaten die de drie ontvingen zijn enorm. Uitgeprint zou de informatie passen op zo’n drie miljoen A4’tjes. En dat gaat om slechts drie personen. De inhoud van de pagina’s varieerde van Google-zoekresultaten uit 2012 tot de gespreksgeschiedenis van datingapp Tinder. YouTuber Jiami zegt wel te weten dat bedrijven over meer data te beschikken dat je denkt, maar: “Het blijft schokkend om te zien hoeveel het dan precies is. Dat vond ik toch best wel heavy.”
Die veelbesproken mailtjes over je privacy zijn er dus niet voor niets. Bedrijven slaan namelijk enorm veel data van je op waarvan je vaak niet eens wist dat ze het hadden. Het goede nieuws: met de nieuwe wetgeving komen zij er niet mee weg om zaken te verstoppen in ingewikkelde privacyvoorwaarden.
Onder de nieuwe wet moet nog blijken hoe makkelijk het is je persoonsgegevens te beheren en bewaken, maar dat het een signaal is dat burgers zelf het recht hebben om te bepalen wat er met hun gegevens gebeurt, is helder.
De Oostenrijkse privacy-activist en advocaat Max Schrems voert al jaren een juridische strijd tegen Facebook op het gebied van privacy. Hij stelt nu dat de techbedrijven hun Europese gebruikers de afgelopen weken hebben gedwongen tot instemmen met hun nieuwe privacybeleid.
De bedrijven hebben gebruikers alleen de keus geboden om in te stemmen met de nieuwe privacyregels of hun account te verwijderen, aldus Schrems. "Dat is geen vrije keuze, maar doet eerder denken aan een Noord-Koreaans verkiezingsproces." De zaken zijn ingediend bij privacytoezichthouders in België, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk.
