Wie is de baas op het web? Directeur van het Rathenau instituut Melanie Peters en privacy-expert Xander Bouwman over de rol van overheden, bedrijven en burgers.

“Privacy online gaat al lang niet meer over je foto op het internet”, stelt directeur van het Rathenau Insituut dr. ir. Melanie Peters. “Het gaat om al jouw gedrag op internet en de verzameling van die data. Het gaat niet om jou, maar om je profiel. Als dader, risicokind of nieuwsconsument.” Het vraagstuk rondom digitalisering is dan ook breder dan privacy vs. veiligheid. Onze rechtsstaat, democratie en menselijke waardigheid staan op het spel. Hoe autonoom kan je nog denken, wanneer algoritmes het nieuws bepalen dat je te zien krijgt? Hoe vrij ben je nog wanneer de politie voordat je ook maar iets hebt gedaan, je op basis van een dataprofiel al in de gaten houdt?’

Privacy-expert Xander Bouwman maakt zich zorgen over onze internetvrijheid. Gaan we toe naar een overgecontroleerde samenleving met brave volgzame burgers? 

Is privacy op internet een illusie? Xander Bouwman vindt van niet. Privacy betekent niet dat je helemaal anoniem moet zijn of je offline moet terugtrekken in een hutje in het bos, maar dat je zelf kan bepalen met wie je welke data deelt. Daarvoor is meer inzicht nodig in wie data over jou heeft en gebruikt. Internet is al lang niet meer de vrije ruimte zoals die ooit bedacht was. Bedrijven en overheden hebben een grote vinger in de pap en vrijheid van meningsuiting en privé-communicatie staan onder druk. Dat zorgt er ook voor dat we ons anders gaan gedragen. “Je wordt voorzichtiger als je weet dat je gezien wordt”, zegt Bouwman. Social cooling, heet dit effect. Het idee gezien of gevolgd te worden leidt tot zelfcensuur. Onze vrijheden worden niet letterlijk weggenomen, maar je past wel op met wat je deelt of hoe je je gedraagt als je weet dat dit jaren later nog op internet te zien is. 

Meer weten? Voor tips en tricks kijk dan eens bij het Privacy Café van Bits of Freedom. De lezing ‘Grenzen aan het internet’ is in het geheel terug te kijken. Dit artikel van Nienke de Haan verscheen eerder op Studium Generale Utrecht.

Alles bij de bron; Sargasso.