Alsof je op elke tafel in een café een microfoon wil zetten die altijd aanstaat", zegt oud-toezichthouder op de inlichtingendiensten Bert Hubert. "En erbij zegt: we luisteren heus niet mee, hoor."
Een andere voormalige toezichthouder, Ronald Prins, is juist voor een nieuwe wet. Volgens hem is "heel veel schade" ontstaan doordat "legitieme onderzoeken" niet door konden gaan, omdat de huidige wet dat niet toestond.
Ruim vier jaar na het referendum over de inlichtingenwet zijn er de eerste tekenen van een nieuwe en felle discussie over de bevoegdheden van de inlichtingendiensten. In een tijdelijke wet wil het kabinet de inlichtingendiensten naar eigen zeggen "meer armslag" geven in de strijd tegen buitenlandse overheidshackers.
Dat komt er volgens critici op neer dat zwaarbevochten waarborgen, die werden ingesteld nadat een meerderheid tegen de wet stemde, worden afgeschaald.
De plannen, waar de NOS vorig jaar al over berichtte, zorgen er onder meer voor dat de diensten makkelijker mogen hacken. De technische risico's van hacks hoeven niet meer vooraf te worden afgedicht, en de mogelijkheden voor 'strategische hacks' worden verruimd. Zo kunnen de inlichtingendiensten inbreken op een plek waar ze later interessante informatie kunnen halen...
Na het referendum over de inlichtingenwet kwamen er extra waarborgen in de wet, zoals de plicht om 'zo gericht mogelijk' te werken. In de strijd tegen de staatshackers wordt daar dus aan getornd.
"Alles bij elkaar durf ik wel te zeggen dat er nu toch een sleepwet komt", zegt oud-toezichthouder Hubert. "Het is feitelijk een poging om het er opnieuw doorheen te krijgen."
Tot voor kort was Hubert technisch expert in de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden, die vooraf oordeelt of de inlichtingendiensten mogen tappen of hacken. Hij stapte op uit protest tegen de wet.
In de strijd tegen landen als Rusland en China moeten we niet opeens burgerrechten overboord gooien, vindt Hubert. Bovendien zou de wet, hoe goed bedoeld ook, in de toekomst kunnen worden misbruikt. "En je schrijft een wet niet alleen voor mooi weer, maar ook om te voorkomen dat het ooit misgaat."
Alles bij de bron; NOS