Ook al presenteert de Commissie haar concrete AI-plannen tot 2024 pas medio februari, geheel volgens traditie lekten de beleidsplannen recent toch uit. Net Prinsjesdag. De EC promoot ‘menswaardige’ AI, maar wil daartoe geen ‘specifieke resultaatverplichtingen en nieuwe rechten voor burgers’ in het leven roepen. De Commissie zet in op een nieuwe alomvattende AI-wet, naar model van de Europese privacywet AVG.
In de gelekte voorstellen beschrijft de Europese Commissie talloze serieuze incidenten met AI, ook in Europa. Denk aan discriminerende gezichtsherkenningssoftware, AI-recruitmenttools die mannen voortrekken boven vrouwen en miljoenen Spaanse burgers die de sociale uitkering Bono Social misliepen door een oncontroleerbare AI-toepassing.
Naast een concrete maatregel over productveiligheid, stelt de EC alleen een soort algemene AI-wet voor, naar model van de AVG. Deze AI-wet legt AI-ontwikkelaars niet zozeer materiële verplichtingen op (‘gij zult niet discrimineren’), maar alleen de procedurele plicht daarover transparant te zijn.
De introductie van AI vraagt juist om specifieke nieuwe rechten en bescherming tegen de risico’s, zoals geschetst door de EC. Zo verbiedt de gemeente San Francisco sinds kort gezichtsherkenningssoftware bij cameratoezicht door de overheid in de publieke ruimte. De Commissie durft die stap niet aan, en verwijst terug naar de AI-wet als doekje voor het bloeden. Tegelijkertijd helpt AI radiologen op CT-scans longtumoren, dementie of borstkanker te signaleren. Zulke innovatie vraagt juist om juridische speelruimte, overzien door een specifieke toezichthouder die de belangen kent en afweegt. Met een AI-AVG werpt de Commissie extra belemmeringen op.
Nu AI in alle facetten van ons dagelijks leven doordringt, moeten politici en toezichthouders van allerlei pluimage bij elk nieuw reguleringsvoorstel of in elke inspectie zich steeds afvragen welke rol AI daarin speelt en hoe de menswaardigheid van AI in die specifieke context gerealiseerd zou moeten worden. Dat vergt beleidsmakers die zich verdiepen in de details en politieke keuzes durven te maken, geen politici die zulke keuzes schuwen en zich verbergen achter transparantieplichten die innovatie remmen en waar de samenleving moedeloos van wordt.
Alles bij de bron; FD [gratis registratie noodzakelijk]
