Een nieuwe Duitse wet die haatzaaien op sociale media moet tegengaan, heeft waarschijnlijk een tweet vernietigd van de man die zelf voor die wet verantwoordelijk is: de demissionaire minister Heiko Maas (Justitie, SPD). Hij twitterde in 2010 dat de populistische bestsellerschrijver Thilo Sarrazin, tevens partijprominent, een „idioot” was. Der Spiegel berichtte maandag dat Twitter dit bericht waarschijnlijk heeft gewist op grond van het Netzwerkdurchsetzungsgesetz (kortweg: NetzDG). Waarmee, als dit waar is, wel bewezen is dat die wet problematisch is. Maar ook los daarvan is het NetzDG een vrucht van overhaaste, op verkiezingen gerichte wetgeving.

Inmiddels hebben oppositiepartijen van Groenen en de liberale FDP ook stelling genomen tegen de effecten van de nieuwe wet. Wat op zich weer ironisch getimed was, want tegelijkertijd maakten CDU/CSU en SPD bekend dat zij deze week serieus onderhandelen over een doorstart van de Grote Coalitie. Als Groenen en liberalen over hun schaduw waren heengesprongen in een eerdere fase van de coalitievorming hadden ze de wetgeving van binnenuit mogelijk kunnen bijsturen. Nu mogen ze blaffen naar de maan.

Het NetzDG is een schoolvoorbeeld van hoe gecompliceerd het kan zijn om goede bedoelingen (het online bestrijden van haat) om te zetten in effectieve wetgeving. Een van de complicaties bij de nieuwe Duitse internetwet vormen de grote Amerikaanse techbedrijven, zoals Facebook en Twitter. Die onttrekken zich, vermomd als anonieme reuzen, aan iedere verantwoordelijkheid voor hun content. Deze private partijen zijn ongeschikt om de rol van censor te vervullen, en zo blijkt het middel erger dan de kwaal.

Alles bij de bron; pdfNRC