Privacyadvocaat Olaf van Haperen zat vorige week bij Radio 1 om voor te lezen uit het boek Komt een vrouw bij de h@cker van journalist Maria Genova. Het boek gaat over de gemakzucht waarmee wij met onze persoonsgegevens omgaan. Volgens de laatste cijfers zijn er 500 gevallen van identiteitsfraude per dag, zei Van Haperen. 

Op de radio legde hij al uit dat het over verschillende gevallen van identiteitsfraude gaat, variërend van mensen die in phishing mails trappen tot mensen die een rekening betalen voor iets dat ze nooit hebben besteld. De auteur van het boek, Maria Genova, verwijst naar een CBS-artikel over 2012 waarin staat dat 1,5 procent van de Nederlanders ouder dan 15 jaar te maken heeft gehad met identiteitsfraude. De cijfers zijn gebaseerd op meldingen bij banken en aangiftes.

Als we dat CBS-cijfer over 2012 moeten geloven, klopt het dat het om 500 gevallen van identiteitsfraude per dag gaat. Maar sindsdien is dat cijfer gedaald. Waar het in 2012 om 1,5 procent van de Nederlanders boven de 15 jaar ging, is het in 2015 alweer gedaald naar 0,6 procent. Waar komt die daling vandaan?

We bellen als eerste met de politie, die ons doorverwijst naar de Fraudehelpdesk. Die zou een beter beeld hebben van het probleem. De helpdesk krijgt meldingen binnen die worden doorgegeven aan de overheid. Woordvoerder Tjerk Notten vindt 500 gevallen van identiteitsfraude per dag „aannemelijk klinken” maar hij kan zich niet voorstellen dat dat afneemt. Ook Wilfred van Roij, oud-politierechercheur, expert op het gebied van cybercriminaliteit, heeft de indruk dat steeds vaker identiteitsfraude wordt gepleegd. De precieze cijfers weet hij niet.

Als we het CBS daarnaar vragen krijgen we als antwoord dat het cijfers van de politie en de Veiligheidsmonitor krijgt. Dat onderzoeksbureau, dat in opdracht van de overheid werkt, is in mei opgeheven dus daar kunnen we helaas geen navraag doen. We bellen daarom met Marianne Junger, hoogleraar cybersecurity aan de Universiteit Twente. Ook zij vindt die 500 gevallen van fraude per dag aannemelijker klinken dan de afname in de CBS-cijfers. „Echt goede cijfers zijn er niet. Veel bedrijven doen geen melding van identiteitsfraude en het CBS zoekt nog naar manieren om het goed te meten.”

Conclusie; Experts denken niet dat de CBS-cijfers een goed beeld geven van de werkelijke grootte van het probleem. Wij beoordelen deze stelling als niet te checken.

Alles bij de bron; NRC