...In Nederland is Azië het angstbeeld. Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, vindt dat de coronacrisis geen ‘opmaat mag worden naar een bigbrothermaatschappij’. Een maand later doet hij er een schepje bovenop: ‘We willen niet over een paar maanden wakker worden in een samenleving met een soort Chinese toestanden, waarin de werkgever voortdurend met je meekijkt en zelfs je zorggegevens kan inzien en daaraan allerlei consequenties kan verbinden.’ Aanleiding voor deze zorg om ‘Chinese toestanden’ waren berichten dat Nederlandse werkgevers de lichaamstemperatuur van hun werknemers opmeten voordat zij naar binnen mogen.

Dergelijke waarschuwingen klinken logisch. Of slaan Nederlanders door in de waarde die ze hechten aan persoonlijke gegevens, ook als de inzet ervan misschien kan helpen bij een effectieve bestrijding van een pandemie?..

...Europeanen vinden privacy misschien wel té belangrijk, denken de Hongkongse filosofen Yuk Hui en Pak-Hang Wong. Om het verschil tussen Aziatische en westerse ideeën over privacy te kunnen begrijpen, zeggen Wong en Hui, moeten we eerst 2500 jaar terug in de Aziatische geschiedenis. Toen legde de Chinese filosoof Confucius de fundering voor wat nu nog steeds het dominante denken is in China, Korea, Singapore en Japan. Wie je als mens bent, definieer je niet in je relatie tot God of tot jezelf, maar in relatie tot de mensen om je heen.

In westerse landen is het al sinds de Oude Grieken gebruikelijk om in termen van ‘privé’ en ‘publiek’ te denken. Daar ligt het zaadje van de westerse ideeën over privacy. In de Aziatische geschiedenis komt het onderscheid tussen ‘privé’ en ‘publiek’ nauwelijks voor, zegt Hui. 

Wong hoopt als technologie-ethicus vooral dat de twee waardensystemen met elkaar ‘in gesprek’ gaan, zodat Aziatische landen kunnen leren van Europese en vice versa. Maar hij blijft licht sceptisch over de mate waarin de culturen zich aan elkaar zullen aanpassen, na zo’n lange geschiedenis van denken. Zeker de situatie in China stemt Wong somber. Het land wil een ‘eigen internet’ bouwen, legt hij uit, volledig afgeschermd van westerse websites. ‘Dat bevordert het gesprek natuurlijk niet.’

Alles bij de bron; Volkskrant [Long-Read]

In de plannen voor na de coronalockdown zijn maar weinig zaken heilig. Plannetjes, proefballonnetjes en noodgrepen van werkgevers, winkels, horeca of overheid laten vooral zien hoe wanhopig we proberen de crisissituatie sneller achter ons te laten dan wellicht verantwoord is.

Privacy en rechten liggen van alle kanten onder vuur, ook vanuit de overheid. De kabinetsplannen om in recordtijd corona-apps te ontwikkelen, vielen al door de mand vanwege openlijke en verborgen privacyzonden bij de opzet en ontwikkeling ervan. En deze week zei Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven dat studenten moeten accepteren dat ze digitaal worden gevolgd bij online examens. “In deze tijd moet iedereen soms dingen accepteren die we minder prettig vinden.” Dat is dezelfde overheid die nog geen twee jaar geleden pal stond voor strengere Europese privacyregels.

Aan alle kanten wordt aan verworvenheden getornd. Wie aan de Zuidas flexkantoor Tribes binnenstapt, wordt door een warmtecamera ­onder vuur genomen. Is de temperatuur te hoog, ‘dan wordt men verzocht huiswaarts te keren’. Wie bezwaar maakt, wordt op verzoek nog eens getemperatuurd. Volgens de topman van Tribes is het toegestaan, omdat er geen ­gegevens worden opgeslagen en slechts de ­temperatuur wordt getoond.

Aleid Wolfsen van privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP) denkt daar heel anders over; “Een ondernemer mag geen dokter spelen. Dit is een ernstige overtreding van de privacywet. Als dit gebeurt, zullen we handhaven. Vaak denken werkgevers dat ze dit wel mogen als ze toestemming krijgen, maar in een arbeidsrelatie is geen sprake van gelijkwaardigheid. Een werknemer kan zich onder druk gezet voelen om toestemming te geven.”

In het coronakantoor dat een vastgoedadviseur aan de Zuidas heeft ingericht, kan met sensoren worden gezien of er niet te veel mensen bij de koffieautomaat staan. “In het volgen van mensen zitten best gevoeligheden,” erkent de bedenker. “We doen het op vrijwillige basis en zien alleen de stromen, niet de mensen zelf.”

“Natuurlijk willen we allemaal zo snel mogelijk weer aan het werk. Maar we willen niet over een paar maanden wakker worden in een samenleving met Chinese toestanden, waarin de werkgever voortdurend met je meekijkt, zelfs je zorggegevens kan inzien en daaraan allerlei consequenties kan verbinden.” aldus Wolfsen.

Alles bij de bron; Parool

Over de hele wereld nemen overheden vergaande maatregelen om corona onder de duim te krijgen. Daarbij wordt de inzet van digitale middelen als drones, camera’s, gezondheidsapps en telecomdata niet geschuwd. Ook in Nederland. Privacybaas Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens houdt het scherp in de gaten. ,,Fantastisch aan de ene kant wat technologie ons brengt, maar aan de andere kant is het levensgevaarlijk dat wat er gebeurt.” ...

....Maakt u zich, als baas van de privacywaakhond, zorgen over de coronamaatregelen?

Jurist Lokke Moerel, gespecialiseerd in privacy en cyberveiligheid, staat op de bres voor betere online privacy. En ze heeft daar originele oplossingen voor. Als een bedrijf teveel data verzamelt en deze misschien ook doorverkoopt en daar oneerlijk voordeel van heeft in de concurrentiestrijd, dan moet een concurrent hiertegen bij de rechter kunnen optreden. Sneller en effectiever dan nieuwe wetgeving...

...Ze verwacht dat er normen zullen groeien waardoor consumenten er op den duur vanuit kunnen gaan dat in privacy-policies geen onfatsoenlijke bepalingen zullen staan.

Alles bij de bron; BNR

Je wordt geïdentificeerd door slimme camera’s, die precies bijhouden waar je bent en wie je ontmoet. Je contact met anderen wordt nauwgezet in de gaten gehouden en geprofileerd. Cashgeld is er niet meer. Al je betalingen zijn inzichtelijk en worden gecategoriseerd. Er is bekend wanneer je opstaat, waar je heen gaat, wat je eet, en hoe je ontspanning zoekt. En met een beetje ongeluk krijg je een vlaggetje bij je naam omdat algoritmes een onheilspellende toekomst voorspellen op basis van de data die je produceert.

Klinkt vergezocht? In China wordt hard gewerkt aan de totstandkoming van deze situatieschets. Een niet te stoppen zucht naar totale controle over geld, denkwereld, en gedrag, gefaciliteerd door nieuwe technologie...

...Het zal geen toekomstbeeld zijn waar je warm van wordt. En zo’n vaart zal het in ons kikkerlandje niet lopen, toch?

Misschien heb je gelijk. Er zijn grote cultuurverschillen tussen China en Nederland, onder andere op het gebied van privacy. Maar ook in Nederland zie je dat aan de poten van privacy wordt gezaagd. Wat te denken van het verbod op cashbetalingen boven de 3000 euro? Of het IMF dat concreet nadenkt over diep negatieve rentes via de introductie van digitale valuta? En de Europese Centrale Bank die bezig is met een CBDC, de digitale euro?

Laten we ook eens kijken naar het gebruik van camera’s. In absolute aantallen is China koploper, met een kleine 200 miljoen geïnstalleerde apparaten. Op nummer 2 staat de Verenigde Staten, met 50 miljoen CCTV’s. En welk land vinden we op nummer 9, met 1 miljoen camera’s? Juist, ons kleine Nederland. Als we het aantal camera’s normaliseren per 100 inwoners stijgen we zelfs naar nummer 5, met 5,8 camera’s per Nederlander.

In China worden al die camera’s vrij expliciet gebruikt voor grootschalige controle. Toch niet in Nederland? Tja, erg open is men daar niet over, maar bij navraag blijkt het gezichtsherkenningsnetwerk van de Nederlandse recherche zich snel te ontwikkelen. Burgers worden bij die ontwikkeling nauwelijks betrokken.

Hoe ver de techniek is in Nederland? Luuk Spreeuwers, universitair hoofddocent Biometrie; “Er worden al proeven gedaan met bodycams met gezichtsherkenning erop. Zo’n cameraatje kan met een beetje processing power beelden vergelijken met een lokale lijst mensen die geweerd moeten worden.”

Het gaat te ver om nu te stellen dat Nederland een surveillancestaat is met lak aan privacy. Maar de ingrediënten liggen er, en de strijd tussen (het gevoel van) veiligheid, controle, en privacy wordt steeds heviger. Een strijd die grotendeels voorbij gaat aan de burgers zelf, volgt uit een rapport van Rand Corp. Keer op keer blijken burgers niet te zijn ingelicht door hun overheid over de installatie van een gezichtsherkenningssysteem, ondanks dat het voor hen concrete gevolgen kan hebben.

Gelukkig hebben we in Nederland privacywetgeving, waakhonden die daarop toezien, belangenorganisaties die maatschappelijke kwesties bespreekbaar maken, en mensen die zich hier buitengewoon verantwoordelijk voor voelen.

Alles bij de bron; LekkerCryptisch

“Ik heb niks te verbergen”, stelt Ronald Sørensen in zijn column van 8 december 2019. In deze column pleit hij ervoor om privacywetten opzij te schuiven bij misdaadbestrijding. Zo ziet hij heil in uitgebreider cameratoezicht en een verplichte DNA-bank. Zodat iedereen altijd gevolgd en opgespoord kan worden. Iemand die niks te verbergen heeft, heeft maling aan privacybescherming, betoogt hij.

Ik ben het met de heer Sørensen eens dat misdadigers opgepakt moeten worden. Echter, het medicijn moet niet erger zijn dan de kwaal. Sørensen stelt namelijk voor dat de overheid alles van ons mag weten en moet kunnen gebruiken om misdadigers op te sporen. Dat moeten we niet willen toestaan. Privacy is een grondrecht en dient goede – wettelijke -bescherming. Privégegevens zijn primair van de privépersoon. Als liberaal sta ik voor een overheid die ten dienste staat van haar inwoners en niet andersom. De overheid heeft de autonomie van haar burgers te respecteren. Uit principe maar ook vanuit de wetenschap dat de overheid feilbaar is...

...Veiligheid is belangrijk om in vrijheid te kunnen leven. Onvrijheid om in veiligheid te kunnen leven is het paard achter de wagen spannen.

Alles bij de bron; Dagblad010

...U bent lid van de Cybersecurityraad, die de regering adviseert en erop hamert dat de cyberveiligheid beter moet. Toch blijven dit soort problemen telkens weer de kop opduiken.

‘Vergeleken met een paar jaar geleden is er meer bewustzijn, maar we zijn er inderdaad nog lang niet. Met cybersecurity is het op beleidsniveau soms net als met het milieu: iedereen roept hoe belangrijk het is, maar het lijkt wel of er eerst iets goed mis moet gaan voordat er echt actie komt.’

In een TEDx presentatie op YouTube fileert u de makers van apps en websites die gebruikers vragen hun ellenlange voorwaarden te accepteren. Wat is daar zo erg aan?

‘De gebruiksvoorwaarden van YouTube tellen 18.357 woorden. Macbeth van Shakespeare telt 17.121 woorden. Denkt u echt dat mijn kinderen voordat ze op ‘oké’ klikken eerst een tekst zo lang als Macbeth gaan lezen? Niemand doet dat. En dus hebben mensen geen idee waarmee ze akkoord gaan, wat die apps allemaal van je bijhouden. Vanochtend op Buienradar gekeken? Dat is een app van RTL. Dan gingen je gegevens door naar alle RTL-bedrijven en de uitgevers waarmee RTL samenwerkt, zoals Sanoma, de Telegraaf-groep en ook de uitgever van de Volkskrant zelf, DPG Media. Je gegevens gaan verder naar 248 advertentienetwerken en alle socialemediabedrijven.’

Moet ik me daar nou druk om maken?

‘Ja dus. Mensen denken vaak: ik heb niks te verbergen, wat kunnen ze nou met mijn likes en surfgedrag? Het gaat niet om die banale gegevens, maar wat je daaruit met kunstmatige intelligentie kan afleiden. Ze kunnen op basis van deze gegevens een inschatting van je persoonlijkheid maken en zelfs je real-time emotionele gemoedstoestand inschatten, of je angstig, depressief, of geagiteerd bent. Het Cambridge Analytica-schandaal was wat dat betreft een wake-upcall. Uiteindelijk had dit bedrijf van veel Amerikanen vier- tot vijfduizend datapunten, waardoor ze niet alleen hun politieke voorkeur wisten, maar ook wie te beïnvloeden was en zelfs op welk onderdeel. Hoe meer je over iemand weet, hoe makkelijker je hem of haar kunt manipuleren.’

...‘Ik ben niet tegen gepersonaliseerde digitale diensten zolang de gegevens alleen worden gebruikt om die dienst te leveren en te verbeteren. Maar ik wil niet dat die data vervolgens de hele wereld over gaan en ik er geen controle meer over heb....  Mag ik in dat verband iets zeggen over de website van de Volkskrant?’

‘Jullie schrijven geregeld kritisch over grote techbedrijven die onze privacy te grabbel gooien. Terecht. Maar dan nu de site van de Volkskrant, die heeft een cookiemuur, waardoor ik alleen op de site kan als ik alle cookies accepteer. De krant plaatst vervolgens tientallen cookies die informatie, zoals welke artikelen ik lees, doorsluist naar externe advertentiebedrijven, waaronder die van Google en Facebook. Na eerdere kritiek hebben jullie nu een cookieverklaring, onderaan verstopt, met een link waar een betalende abonnee de digitale versie van de papieren krant kan lezen, zonder dat tracking cookies worden geplaatst. Zelfs de abonnee die deze optie vindt, moet dus nog steeds naar de website voor het laatste nieuws, en heeft daar geen optie de tracking cookies uit te zetten. Het is in strijd met de wet, maar ik vind het vooral Volkskrant onwaardig. Wél kritisch schrijven over Cambridge Analytica en Facebook, maar ondertussen zelf alle informatie van bezoekers van jullie site klakkeloos doorgeven.’

Alles bij de bron; Volkskrant

Vorig jaar is de nieuwe privacywet AVG ingegaan die onze privacy beter moet beschermen. Zo mag een callcenter je alleen bellen als je daarvoor toestemming hebt gegeven. En bedrijven mogen niet zonder jouw toestemming je contactgegevens met anderen delen. Maar hoe zit dat nu als je ziek wordt? Dan vindt er een uitwisseling van medische gegevens plaats. Hieronder vertellen we welke gegevens wel en niet gedeeld mogen worden en met wie.

Je werkgever wil graag informatie over je situatie. Wees je ervan bewust dat hij jou alleen de volgende vragen mag stellen:

Ook mag de werkgever de arbodienst of bedrijfsarts inschakelen. Bijvoorbeeld om een oordeel te geven over welke werkzaamheden je (nog) wel kan doen.De bedrijfsarts mag daarvoor deze gegevens verzamelen om een goed oordeel te kunnen vormen over jouw arbeidsongeschiktheid en re-integratie;