Bij 176 mensen viel een brief van het OM op de mat. Daarin worden zij bestempeld als 'betrokkene', vanwege hun vermeende aanwezigheid bij een klimaatactie op Schiphol. Er volgen misschien geen straffen, maar de manier waarop de Marechaussee en het OM hier intimiderend te werk gaan is zeer zorgwekkend en laat verschillende problemen zien.

Ondanks eerdere ophef plaatst de marechausse zich nu in het rijtje overheidsinstanties die burgers op sociale media in de gaten houden. Zij struinde sociale media af op zoek naar gezichten van burgers die zich online hebben gelieerd aan Extinction Rebellion. Vervolgens gebruikte zij deze gezichten om met behulp van gezichtsherkenningstechnologie de identiteit van demonstranten die aanwezig waren bij de klimaatactie op Schiphol te achterhalen.

Dit laat meteen zien waarom gezichtsherkenning zo'n gebrekkig opsporingsmiddel is. Door toch te kiezen voor de inzet van deze technologie met foto's die in een ongecontroleerde setting zijn gemaakt neemt de marechaussee dit risico op de koop toe. De verantwoordelijkheid voor die foutmarge probeert de minister nu af te schuiven op de demonstranten.

Die wilden namelijk niet zelf meewerken aan hun eien identificatie. Een schokkende visie die riekt naar victim blaming. Op basis van die match, correct of niet, worden er conclusies getrokken en jij hebt met de consequenties te dealen.

De werkwijze van de marechaussee laat zien dat als gegevens binnen handbereik zijn het erg verleidelijk is om deze te gebruiken. Zo is de gezichtsherkenningsdatabank van de politie (CATCH heet dat systeem) ook tot stand gekomen.

Een bestaande verzameling foto's is hiervan het begin geweest. Onderhand is die databank uitgegroeid tot een verzameling van de gezichten van maar liefst 1,5 miljoen mensen. Het lijkt erop dat de marechaussee daar in dit proces ook gebruik van heeft gemaakt. Dat zou ook kunnen betekenen dat mensen van wie een foto is gemaakt of die (foutief) geїdentificeerd zijn door de marechaussee nu ook in deze databank te vinden zijn. En hoe makkelijk je ook in deze databank komt, of je er ook weer uit komt is niet duidelijk.

Gezichtsherkenning maakt de drang gegevens die voorhanden zijn te gebruiken extra ingrijpend, omdat je gezicht werkt als een unieke identifier die je altijd bij je draagt. Een wandelende streepjescode waarmee gegevens over jou die op verschillende plekken over je te vinden zijn, zonder jouw toestemming (of medeweten) aan elkaar kunnen worden geknoopt.

En dat is vervelend voor jou, maar ook zeker schadelijk voor onze democratie. Op deze manier zorgt de surveillance ervoor dat mensen zich minder durven uitspreken, en dat is niet wat een democratie nodig heeft.

Alles bij de bron; Bits-of-Freedom