Supermarkten door heel het land experimenteren volop met ‘slimme’ software en geavanceerde camera’s om diefstal tegen te gaan. Supermarkt Jumbo heeft één van de meest zichtbare diefstalpreventie-maatregelen geïntroduceerd, namelijk een ‘confrontatiemonitor’. Maar ook onzichtbare, ‘slimme’ camera’s.
De ‘confrontatiemonitor’ is een monitor waarop klanten die afrekenen bij de zelfscankassa zichzelf zien, maar wat wordt er met beelden gedaan?
De beeldschermen zijn puur bedoeld om klanten een digitale spiegel voor te houden, verklaart een woordvoerder van Jumbo. Van de beelden worden geen opnames gemaakt, want de confrontatiemonitors zijn niet aangesloten op het reguliere camerasysteem, zegt ze. Medewerkers kunnen alleen eventueel op het schermpje meekijken.
Het gebruik van de monitor is een voor klanten zichtbare maatregel die ethische bezwaren oproept. Daarnaast experimenteerde de supermarktketen de afgelopen maanden met ‘slimme’ camera’s, die met speciale software van het Franse bedrijf Veesion ‘verdachte bewegingen’ van klanten detecteren. Ook andere grote winkelketens maken gebruik van de toepassing van het Franse bedrijf.
Met het systeem worden ‘bepaalde gedragingen’ van winkelbezoekers gesignaleerd. ‘Zoals het snel pakken van verschillende producten op een rij of wanneer beide handen in het schap worden geplaatst’, schreef Jumbo eerder.
Het Commission Nationale de l’Informatique et des Libertés (CNIL), de Franse onafhankelijke toezichthouder op de naleving van privacywetgeving, tikte Veesion onlangs nog op de vingers. Volgens CNIL verzamelt Veesion mogelijk tegen de regels biometrische gegevens van winkelbezoekers. Veesion zelf zegt dat de beelden die de software analyseert zijn geanonimiseerd en daarom buiten de privacywet vallen.
De Franse rechter buigt zich binnenkort nog over de zaak tussen CNIL en Veesion. Jumbo wil niet zeggen of ze van de lopende zaak af weet en ook niet of ze het systeem van Veesion nog blijft gebruiken.
Alles bij de bron; AD
De software die supermarkten en winkels gebruiken om verdacht gedrag te detecteren, is in strijd met de AVG, zo heeft de hoogste Franse bestuursrechter, de Conseil d'Etat, geoordeeld. Eerder stelde de Franse privacytoezichthouder dat de software in strijd met Artikel 21 van de AVG is, dat gaat over het recht om bezwaar te maken tegen de verwerking van persoonsgegevens.
Fabrikant Veesion stelt dat het een beroep kon doen op een uitzondering onder Franse wetgeving maar de rechter verklaart het verzoek echter ongegrond en oordeelt dat de software van Veesion geen beroep op de genoemde uitzondering kan doen.
Die uitzondering geldt alleen voor beveiligingscamera's met betrekking tot het beveiligen van grote evenementen tegen aanslagen. Dit is niet het geval bij de systemen die Veesion levert, die zich bezighouden met het algoritmisch verwerken van verzamelde camerabeelden. Het bedrijf kan dan ook geen beroep op de uitzondering doen.
Eerder dit jaar meldde Veesion dat ook in Nederland ruim honderd supermarkten zijn met camera's die via de software van het bedrijf verdacht gedrag van klanten detecteren.
Alles bij de bron; Security
De politiedatabase Camera in Beeld bevat inmiddels zo'n 338.000 beveiligingscamera's, waarvan het grootste deel van bedrijven. De beelden worden vaak gevorderd, meldde BNR begin dit jaar.
Van de zo'n 338.000 camera's zijn er bijna 240.000 van bedrijven, 75.000 van particulieren en 23.000 van de overheid. Het gaat hier alleen om camera's die zijn aangemeld. Het werkelijke aantal camera's in Nederland ligt dan ook hoger.
Beelden van camera's in de openbare ruimte worden meestal 28 dagen bewaard en daarna verwijderd. "Alleen als beelden relevant zijn in een strafrechtelijk onderzoek kunnen ze voor langere tijd bewaard worden. Maar daar moet dan wel écht een reden voor zijn", zegt Gerard Ritsema van Eck, universitair docent IT-recht over privacy en gegevensbescherming aan de Rijksuniversiteit van Groningen.
Alles bij de bron; Security
De Volkskrant bericht over de surveillancecamera’s in Parijs die volgens de autoriteiten nodig waren voor het beveiligen van de Olympische Spelen, maar nu het evenement is afgelopen voorlopig in de Franse hoofdstad blijven hangen. De wetgeving waardoor de inzet van de 'augmented' beveiligingscamera's mogelijk is loopt af op 31 maart 2025. Tot dan blijven de camera's in gebruik.
"Het is een klassiek voorbeeld dat de Olympische Spelen worden gebruikt om zaken door te voeren die in normale tijden niet aangenomen zouden worden", zo liet digitale rechtenactivist Naomi Levain afgelopen maart al weten.
Universitair hoofddocent privacy en technologie aan de Radboud Universiteit Jaap-Henk Hoepman heeft verschillende bezwaren tegen dergelijke digitale surveillance in de publieke ruimte. Als eerste gaat het om het ‘chilling effect’, waardoor mensen zich anders gaan gedragen omdat ze weten dat ze in de gaten gehouden worden en niet als probleemgeval willen worden aangemerkt.
"Privacy zorgt ervoor dat je niet meteen wordt aangesproken op het hebben van bizarre ideeën of gedachten", merkt hij op. Volgens hem is dergelijke vrijheid essentieel voor de creativiteit in een samenleving. "Het vormt ook de basis voor innovatie en vooruitgang." Daarnaast kunnen normerende algoritmes mensen die buiten de normale kaders vallen harder raken. "Als kunstmatige intelligentie bepaalt wat afwijkend is, bepaalt die software ook wat de norm is. Wat daarvan afwijkt, is slecht."
Als laatste waarschuwt Hoepman voor het normaliseren van surveillance. "Er is een permanente drang om het nóg wat veiliger te maken omdat de technologische mogelijkheden er nu eenmaal zijn. Gevolg is een steeds verstikkender samenleving, waar de overheid steeds strikter en makkelijker kan handhaven." Daarbij zal de technologie uiteindelijk ook voor andere doeleinden worden ingezet. Zo hebben Den Haag en Roermond geëxperimenteerd met cameratoezicht bij afvalcontainers, waarbij burgers die alleen hun afval wegbrachten in de gaten werden gehouden.
Alles bij de bron; Security
Evenementen als carnaval, Koningsdag en de jaarwisseling worden in de gaten gehouden vanuit een speciale ‘beeldkamer’ in het stadskantoor van Breda.
Daar is niets geheimzinnigs aan, zegt de gemeente. Toch zijn er twijfels: ‘Dit raakt het privéleven van mensen.’
David Davidson, onderzoeksjournalist van Follow the Money, kan het niet geloven: nergens zijn er documenten te vinden over de beeldkamer op het stadskantoor. Toch is dat precies wat er aan de hand is, zeggen gemeenteambtenaren: ,,We hebben gezocht, maar kunnen niets vinden.”
Ook al staat er weinig zwart op wit over het functioneren van de beeldkamer, hij bestaat wel degelijk. Het is een grote ruimte in het stadskantoor aan de Claudius Prinsenlaan. Van hieruit wordt de stad in de gaten gehouden tijdens evenementen en drukke feestdagen. Tegelijkertijd wordt er allerlei informatie geanalyseerd die afkomstig is van burgermeldingen, nieuwsberichten en social media.
Wat er gebeurt in de beeldkamer heeft volgens Davidson gevolgen voor individuele burgers: ,,Er wordt gebruik gemaakt van social media en dan gaat het over persoonlijke levens. Hier wordt het privéleven van mensen geraakt.”
,,Privacy is een lastig thema”, aldus burgemeester Paul Depla. ,,Soms kan er niet aan worden getornd, maar soms wegen belangen als een veilige stad zwaarder.”
Alles bij de bron; BNdeStem
De gemeente Amsterdam gaat een informatiecampagne houden om inwoners te informeren over de regels rondom slimme deurbellen met een camera.
De gemeenteraad neemt dit besluit omdat uit onderzoek van O&S blijkt dat 'een groeiende groep Amsterdammers ongemak ervaart door het effect van slimme deurbellen op de buurt', bijvoorbeeld omdat zo'n bel continu de openbare weg filmt.
Dat mag niet, zo staat duidelijk in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Veel deurbelgebruikers leggen deze regel echter naast zich neer omdat ze bijvoorbeeld hun auto voor de deur in de gaten willen houden.
Alles bij de bron; Adformatie
Automatische gezichtsherkenning zou de samenleving fundamenteel veranderen, zo stelt Sander Flight, adviseur op het gebied van cameratoezicht en privacy.
"Daarmee zou iedereen kunnen zien waar iedereen is geweest. Gelukkig is precies deze vorm van gezichtsherkenning net verboden door de EU." Dat 'verbod' in de Europese AI Act is echter niet absoluut en zijn er allerlei uitzonderingen van toepassing, waardoor opsporingsdiensten deze technologie toch mogen inzetten.
Zo mag real-time gezichtsherkenning worden ingezet voor het zoeken van mensen die worden vermist of slachtoffer van mensenhandel of seksueel misbruik zijn. Andere situaties zijn het voorkomen van een 'specifieke en actuele' terroristische dreiging of het vinden van de locatie of het identificeren van personen die worden verdacht van misdrijven, waaronder terrorisme, mensenhandel, seksueel misbruik, moord, kidnapping, verkrachting, gewapende overvallen, deelname aan een criminele organisatie en milieudelicten.
Burgerrechtenbewegingen vrezen dan ook live gezichtsherkenning in openbare ruimtes.
Alles bij de bron; Security
Uiteraard hebben wij hier beleid voor. Zoals we in de zorg voor alles beleid hebben.
Neem het uitgewerkte contract tussen Careyn en de thuiszorgcliënt. Als een cliënt een camera in huis heeft en een collega van ons er komt zorgen, dan wordt dit besproken en het contract ondertekend. Niet filmen zonder afspraken, of bewaren van de beelden. Tijdens de zorg afdekken van de camera, zodat de collega niet ongewenst in beeld komt. Allemaal geregeld.
Maar wat gebeurt er als een thuiszorgmedewerker opeens een opgehangen camera ontdekt? Eerder niet opgevallen. Ook niet besproken. De medewerker heeft een band opgebouwd met de cliënt, maar voelt zich bekeken. Onveilig. Wie kijkt er mee? Worden de beelden opgenomen?
In de thuiszorg staat iemand er altijd alleen voor. Ik vind dan ook dat wij als bestuurders onze mensen daarin moeten steunen. Hoe? Door ze extra te trainen met dit soort dilemma’s om te gaan. Of waar ze terechtkunnen voor raad en daad. Zo nodig maken wij nieuw beleid.
Ik besef dat beleid en ondersteuning nooit afdoende zijn. Daarom is het nodig dat er in de samenleving wordt gepraat over de vraag of iemand thuis, zonder afspraken, camera’s kan ophangen. En ongevraagd onze collega’s filmt. Want dit raakt de privacy en de bescherming van het individu. Laten we dat gesprek voeren. In het besef dat een camera wel degelijk kan helpen voor de familie als de thuiszorg er niet is.
Alles bij de bron; MedischContact
Voor het behouden van kwalitatieve goede beelden van toezichtcamera´s van Alkmaar zijn in 2023 zijn er 22 camera’s vervangen en komend jaar worden 38 camera’s vervangen en uitgerust met de nieuwste technologie. Om de observanten in de toezichtruimte effectiever en efficiënter hun werk te laten uitvoeren start in medio juli 2024 een pilot van een jaar met slimme camera’s.
De pilot is er op gericht om, door middel van slimme videotechnologie, gewelddadige incidenten in real-time te detecteren. In Alkmaar wordt de software van het bedrijf Oddity allereerst toegepast op de camera’s in het uitgaansgebied, met de intentie om bij succes dit uit te breiden en toe te passen bij meer permanente camera’s in andere gebieden.
Oddity werkt met een algoritme dat onder supervisie offline leert. Het algoritme heeft geleerd om geweld te onderscheiden van normale situatie door gebruik te maken van twee datasets: een dataset met videofragmenten van gewelddadige handelingen, en een dataset met videofragmenten van ‘normale situaties’. Het model leert gewelddadige bewegingen te herkennen en niet individuele personen te profileren.
Alles bij de bron; BeatFM
Verschillende Nederlandse gemeenten experimenteren met 'slimme' camera's om geweld te detecteren, maar uit beschikbare cijfers blijkt dat er vaak onterecht alarm wordt geslagen. De camera's worden onder andere getest in Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Sittard-Geleen of dit is in voorbereiding.
De politiekorpsen van Den Haag, Rotterdam en binnenkort ook Amsterdam werken met software van het Utrechtse bedrijf Oddity.ai om geweld op straat te detecteren. In de praktijk blijkt dat ook regelmatig onschuldige bewegingen als geweld worden aangemerkt.
De politie Den Haag wil geen cijfers geven over hoe vaak de software de fout in gaat of het juist heeft. RTL Nieuws beschikt wel over cijfers uit Sittard-Geleen.
In vier maanden tijd waarschuwden de camera's daar 390 keer voor 'geweld', maar in bijna 92 procent van de gevallen bleek het vals alarm. Van de 390 meldingen ging het om 34 geweldsincidenten. In 96 keer werd alarm geslagen wegens spelende kinderen, stoeiende mensen en boksbewegingen in de lucht. Bij de overige 260 keer betrof het meldingen die helemaal niet in de buurt kwamen van geweld of iets wat daarop lijkt.
Naast de vals positieven kunnen de camera's ook voor een ander probleem zorgen. "Is het fijn om rond te lopen door een straat met allemaal apparatuur die elke stap die je neemt opneemt én analyseert?", stelt onderzoeker Bart Karstens van het Rathenau Instituut de vraag. "Het kan het gedrag van mensen aanpassen, omdat zij 'normaal gedrag' willen vertonen. Hoe ver willen we daarin gaan?"
Alles bij de bron; Security