De Universiteit van Amsterdam (UvA) mag bij het afnemen van onlinetentamens het surveillanceprogramma Proctorio blijven gebruiken. Met die software worden studenten tijdens het maken van de onlinetentamens in de gaten gehouden. Dat heeft het gerechtshof Amsterdam vandaag in hoger beroep beslist.
..."Het gaat om bijzondere maatregelen in verband met de coronapandemie en daar is geen wijziging van de examenregeling voor nodig", aldus het hof. Daarnaast voldoet de software aan de vereisten van de privacywet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). "Het verzamelen en verwerken van persoonsgegevens gaat niet verder dan voor het doel van fraudebestrijding noodzakelijk is. Er is ook geen afdoende alternatief voorhanden. Bovendien worden er geen ‘bijzondere’ persoonsgegevens verwerkt zoals bijvoorbeeld over ras of religie", stelt het hof.
Dat onbevoegden via een onbeveiligde webcamera kunnen meekijken in scholen, bedrijven en huiskamers is niet nieuw. Het lukte de onderzoekers van KPN Security echter ook om gebruikers via een slecht geconfigureerde camera af te luisteren.
Voor het opsporen van onbeveiligde webcamera’s gebruikten de onderzoekers de ‘IoT-zoekmachine’ Shodan. Die beschikt over een uitgebreide database met aan het internet verbonden apparaten. Met een zeer specifieke zoekopdracht traceerden de onderzoekers in korte tijd honderden Nederlandse IP-, web- en netwerkcamera’s die onbeveiligd aan het internet hangen...
...De onderzoekers konden ook in verschillende woonkamers meekijken, en in sommige gevallen zelfs thuiswerkers afluisteren. Siep van der Waal, researcher bij KPN Security: “Dat we ook audio konden oppikken, laat zien wat de consequenties kunnen zijn als je niet weet wat er allemaal in je thuisnetwerk hangt. Zeker nu veel meer mensen thuiswerken en online vergaderen, liggen de bedrijfsgeheimen voor het oprapen.”
Maar ook in bedrijfsomgevingen gaat het lang niet altijd goed, en hangen camera’s onbeveiligd aan het internet. “Sommige streams die we tegenkwamen, waren met audio”, aldus Van der Waal.
“Stel jezelf de vraag of het echt nodig is om audio in te schakelen en of de verbinding met het internet iets toevoegt. En is er een goed en veilig wachtwoord ingesteld? Met een sterk wachtwoord kun je grote problemen heel eenvoudig voorkomen.”
Ontwikkelaars van software waarmee personeel in de gaten wordt gehouden boeren sinds de coronacrisis in Nederland goed.
Praktisch alle leveranciers zeggen een flinke groei te zien. Het Amerikaanse Teramind, dat software levert die bijhoudt hoe vaak gebruikers bestanden openen en sluiten, zag meteen na de pandemieuitbraak een groei van 300%. Controlio, een cloudgebaseerd systeem voor werknemersbewaking op pc’s, groeide in 2020 met 200%. Het Moldavische Staffcounter geeft geen groeicijfers, maar zegt dat de zakelijke klanten in Nederland en Europa toenemen. De software van Staffcounter houdt bij wat het personeel aan het doen is.
“Het aanbod was al heel groot”, zegt onderzoeker Djurre Das van het Rathenau Instituut. “De vraagkant is enorm gegroeid. Door thuiswerken wordt de inzet van deze software normaler zien we.” Het Rathenau Instituut ziet negatieve gevolgen van digitale monitoringstechnieken. Volgens de onderzoekers kunnen die technieken arbeidsverhoudingen veranderen en leiden tot een beperkt beeld van wat waardevol werk is.
De Kortrijkzaan wordt stevig in de gaten gehouden. Daarvoor zorgen de honderden camera’s in de straat. Maar er is nog veel meer. Een overzicht van hoe de stad het doen en laten van zijn inwoners volgt, en wie daar precies iets aan heeft.
Voor elke 370 Kortrijkzanen staat er nu één camera op het grondgebied van de stad. Het cameraplan van de stad geeft 74 straatnamen aan waar telkens één of meerdere toestellen hangen. De overgrote meerderheid daarvan zijn vaste veiligheidscamera’s en vaste ANPR-camera’s. Bovenop de vaste camera’s plant de politiezone Vlas ook nog de ingebruikname van bodycams, cameraatjes die politie-interventies filmen vanuit het standpunt van de agent....
... Maar verminderen al deze camera’s nu de criminaliteit? Met cijfers die het nut van de vele beveiligingscamera’s kunnen aantonen, waren zowel het stadsbestuur als de politie tot nu toe heel zuinig.
De documentaire ‘Privacy en ik’ van VRT-journalist Tim Verheyden brengt daar verandering in. Een gloednieuw evaluatierapport toont aan dat de afgelopen twee jaar in 30 procent van de dossiers van de afdeling lokale recherche gebruik gemaakt werd van camerabeelden.
Ook zogenaamde ‘virtuele patrouilles’, waarbij een bewakingsagent de live camerabeelden overloopt in een bepaalde volgorde, werpen volgens het rapport hun vruchten af. Het afgelopen jaar werden tijdens die patrouilles 133 incidenten opgemerkt. Al gaat niet altijd over criminaliteit, zo werden ook verkeersongevallen geregistreerd.
De ANPR-cameras, die nummerplaten kunnen herkennen, registreerden in februari 2021 alleen al 3.812.492 voorbijrijdende voertuigen. Exact 1.205 wagens deden alarmbellen afgaan omdat ze geregistreerd waren in één van de vier databases of ‘blacklists’ die de politie gebruikt...
...Tot slot is er nog de wisselwerking met telecomoperator Proximus en de gegevens van betaalkaarten. Ook die koopt het Kortrijkse stadsbestuur aan, in functie van stadsmarketingcampagnes. Die gsm-gegevens zijn volledig geanonimiseerd, maar geven de stad wel zicht op hoeveel mensen van waar en wanneer naar Kortrijk komen. Bovendien biedt de data van Maestro en MasterCard veel informatie over waar bezoekers geld bovenhalen.
Zeeuwse wijkagenten stuitten donderdagavond tijdens de surveillance op een opmerkelijk incident. Een man bleek naakt voor zijn raam ’onzedelijke handelingen’ te verrichten, zo meldt de politie op Facebook. Dat deed hij bij zichzelf, „in het zicht van passanten.”
De man is op heterdaad betrapt, aangehouden en ingesloten voor verhoor. Hij moet zich binnenkort voor zijn acties verantwoorden bij de rechter.
Studenten van de Erasmus Universiteit die een online tentamen doen waarbij surveillancesoftware wordt ingezet moeten voortaan verplicht een tweede camera gebruiken. Dat moet fraude voorkomen, zo stelt het College van Bestuur. De universiteit zegt wel dat het het gebruik van surveillancesoftware bij online tentamens tot een minimum zal beperken.
Vorige maand meldde Security al dat studenten van de universiteit naast de webcam van hun laptop ook hun smartphone als camera moesten gaan instellen. Dit leidde tot Kamervragen van de Partij van de Dieren. Ondanks kritiek van de Universiteitsraad heeft de universiteit toch besloten om sinds afgelopen donderdag een tweede camera in te zetten bij proctored tentamens, zo laat Erasmus Magazine weten.
Het gebruik van surveillancesoftware door onderwijsinstellingen bij online tentamens blijft de Tweede Kamer bezighouden. Dit keer gaat het om een maatregel van de Erasmus Universiteit. Studenten moeten naast de webcam van hun laptop ook hun smartphone als camera instellen. Volgens de universiteit moet dit fraude tegengaan.
Alle faculteiten gaan werken met een tweede camera bij proctoringtentamens, meldt Erasmus Magazine. Van Raan en Van Esch van de Partij voor de Dieren hebben minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en minister Van Engelshoven van Onderwijs om opheldering gevraagd. Eerder deze week stelde de PvdD ook al Kamervragen over een datalek met de surveillancesoftware van de Hanzehogeschool Groningen. Daar bleek het voor buitenstaanders mogelijk om met studenten die online tentamens maakten mee te kijken.
De PvdD wil opheldering van minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en minister Van Engelshoven van Onderwijs over een datalek bij de surveillancesoftware van de Hanzehogeschool Groningen. Het Groningse blog Sikkom meldde vorige week dat het mogelijk was om met de online tentamens die studenten afnamen mee te kijken. Alleen een linkje was voldoende om studenten die thuis de tentamens maakten via hun eigen smartphone te bespioneren.
PvdD-Kamerlid Van Raan wil nu een overzicht van alle bekende privacyschendingen en overige incidenten met online tentamens. "Erkent u dat de huidige wet- en regelgeving kennelijk niet heeft kunnen voorkomen dat er een grove privacyschending heeft plaatsgevonden?", vraagt Van Raan verder.
Het PvdD-Kamerlid wil daarnaast weten of de ministers bereid zijn om de huidige wet- en regelgeving aan te passen en wat de privacyschending voor gevolgen voor het organiseren van tentamens in de nabije toekomst heeft. Van Raan had de ministers eerder al gevraagd om onderwijsinstellingen te helpen om zo snel mogelijk op veilige wijze tentamens te organiseren, zonder het gebruik van surveillancesoftware. De ministers hebben drie weken de tijd om de vragen te beantwoorden.
Het gebruik van software om werknemers te controleren heeft een hoge vlucht genomen door het thuiswerken, blijkt uit onderzoek van softwarevergelijkingsplatform GetApp.
Van de 38 procent ondervraagden die aangaven door de baas in de gaten gehouden te worden, zegt 22 procent dat daarmee is begonnen nadat er verplicht thuisgewerkt moest worden. Het onderzoek beperkte zich tot werknemers in het midden- en kleinbedrijf. Er deden 1230 werknemers aan mee.
Werkgevers zetten de software in om in de gaten te houden wat werknemers thuis doen in werktijd, wat hun individuele productiviteit is en of er veel niet aan het werk gerelateerde websites worden bezocht. Ook wordt het beschermen van bedrijfsapparatuur genoemd als argument. Ze zijn over het algemeen positief over de inzet van employee monitoring software. Van de leidinggevenden zegt 65 procent meer vetrouwen in werknemers te hebben gekregen door de inzet van de software. Eenzelfde percentage zegt dan ook in de toekomst te blijven investeren in deze hulpmiddelen.
De werknemers zijn veel minder positief. Van hen vindt 60 procent dat de software inbreuk maakt op de privacy en 30 procent is onzeker over waar de gegevens voor gebruikt gaan worden.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is kritisch over het monitoren van personeel. Het is niet verboden, maar er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. De AP heeft een toets beschikbaar om te bepalen of voldaan wordt aan de richtlijnen.
Werknemers hebben bovendien recht om de verzamelde gegevens in te zien en ze behoren geïnformeerd te worden over hun rechten. Uit het onderzoek blijkt dat 17 procent van de ondervraagden niet is goed geïnformeerd. Bij de FNV komen dan ook regelmatig klachten binnen over de controles, werknemers voelen zich bespioneerd. Volgens de FNV is het beter uit te gaan van vertrouwen. Als iemand continue niet goed presteert, kun je in gesprek gaan, stelt de woordvoerder.
Er klinkt kritiek op de beslissing van de Limburgse politiezone Carma om drones in te zetten tijdens de eindejaarsperiode om zo de coronamaatregelen te handhaven. De privacycommissie van de politie (COC) start een onderzoek. "Zomaar iedereen filmen, kan niet", zegt Grondwetspecialist Johan Vande Lanotte. "Dat is de definitie van een politiestaat."
Daarom start het Controleorgaan op de Politionele Informatie (COC) een onderzoek naar hoe die controle met drones precies in z'n werk zal gaan. "Om welke drones en camera's gaat het", vraagt Frank Schuermans van het COC zich af. "Het is onduidelijk of het gaat over warmtecamera's of over gewone camera's. We gaan ook de wetgeving eens bekijken. Er is nu een ruime opvatting van het artikel dat politie toelaat om drones te gebruiken voor camerawerk. De vraag is of dat zo moet blijven."
Grondwetspecialist Johan Vande Lanotte deelt de bezorgdheid over een mogelijkse onredelijke handhaving. "Drones kunnen gebruikt worden, maar je moet het gericht gebruiken. Er moet eerst een gericht en duidelijk vermoeden zijn", onderstreept Vande Lanotte in "De wereld vandaag". "Je kan niet in het wilde weg iedereen gaan filmen en dan kijken of er een overtreding tussenzit. Dat is de definitie van een politiestaat."