Belgen zeggen wel bezorgd te zijn over hun privacy, maar tegelijkertijd denken ze vaak onvoldoende na wanneer ze persoonlijke gegevens delen. De Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) kon dat nog maar eens vaststellen tijdens een experiment waaraan muzikant Ozark Henry meewerkte.
Ze lanceert de website www.beschermjegegevens.be om mensen bewuster te maken van hun privacyrechten. De test werd opgehangen aan een exclusief optreden van Ozark Henry dat dinsdagavond plaatsvond. Wie een van de 200 tickets wilde bemachtigen, moest een aantal persoonlijke gegevens invullen, zoals geboortedatum, gsm-nummer, favoriete muziekgenre of nog het laatst bezochte concert.
Meer dan 1.100 mensen hadden er geen probleem mee om die informatie, die eigenlijk overbodig was in het kader van de wedstrijd, gewoon te delen, stelt de GBA vast. Niemand nam contact op met de organisator om te weten te komen waarom zo veel werd gevraagd en wat er met de gegevens zou gebeuren.
Op de website www.beschermjegegevens.be legt de Gegevensbeschermingsautoriteit uit welke privacyrechten de mensen hebben en hoe ze die kunnen uitoefenen. “Met deze campagne willen we burgers wakker schudden en gegevensbescherming toegankelijk en duidelijk maken. Privacy mag geen ver-van-mijn-bedshow zijn, maar moet iets vanzelfsprekend zijn”, aldus GBA-voorzitter David Stevens.
Moderne parkeergarages werken met nummerbordherkenning. Je krijgt nog wel een kaartje uit de betaalautomaat, maar een camera ‘leest’ je kenteken en weet dat er betaald is. En zo zit je kenteken voor altijd in de databank. Maar wees gerust: ‘geanonimiseerd’, stond in een artikel over dagjes-Duitsers die Enschede bezoeken. Ammehoela! Ik wil nog geloven dat de lokale parkeerwachter niet kan zien of Ulrike, Günther dan wel Heinz eigenaar van een bepaalde auto is, maar terugleiden is een fluitje van een cent mocht er misdaad in het spel zijn.
Houd op over privacy. Het land wordt geteisterd door de AVG, de algemene verordening gegevensbescherming. Zit ik rustig op een terras, zie ik dat de kroegbaas mij met een camera kan beloeren. Ik ken mensen die een Enschedese kroeg niet meer bezoeken omdat er binnen camera’s hangen.
Het dashboard van de auto van mijn vrouw meldde dat zij zich direct moest melden bij de garage. Ze belde het door. De monteur zei: ‘Momentje, ik kijk van afstand even mee. O ja, ik zie het al. Niets aan de hand.’
Een oudere dame kreeg een brief van de autoverzekering. Haar polis was beëindigd. Niet waar. Het nieuwe computersysteem werkte niet goed. Ze kon zich simpel opnieuw aanmelden, zei de partij die de fout had gemaakt. Haar dochter bood aan dat te doen. Mocht niet, tenzij de oudere dame zelf ook even aan de telefoon kwam om te beweren dat ze was wie ze is.
Onoverzichtelijk is een understatement. Het is helder dat er mist omheen hangt.
Nijmegen zet de bodycams in als onderdeel van de jaarlijkse campagne aan het begin van de donkere dagen. Tijdens de donkere dagen neemt het aantal inbraken, straatroven en overvallen toe. Met deze actie doet Nijmegen mee aan de landelijke proef met bodycams. Maaltijdbezorgers reden eerder al voor een proefperiode uit met bodycams. De preventieve werking daarvan bleek groot, want sinds de proef zijn de maaltijdbezorgers niet meer overvallen.
Nijmegen gaat ook aan de slag met ‘Boefproof’, een methode waarmee jongeren hun mobiele telefoon of andere devices op een goede manier beveiligen tegen diefstal. Boefproof is een initiatief van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
In Rusland is vrijdag een nieuwe wet in werking getreden. Die wet moet Moskou meer controle geven over het internet in het land. Het doel van de wet is om al het Russische internetverkeer door knooppunten te sturen die door autoriteiten van het land worden beheerd. Bij een noodgeval of buitenlandse dreiging, zoals een cyberaanval, zou Rusland zich in theorie kunnen afsluiten van het internationale internetverkeer. Het internet binnen Rusland blijft in zulke gevallen werken.
Volgens de wet moeten internetaanbieders apparatuur installeren die de bron van internetverkeer kunnen waarnemen. Ook moet op die manier sneller bepaalde content geblokkeerd worden.
Critici, zoals mensenrechtenorganisaties en de Russische oppositie, twijfelen aan de technische haalbaarheid van het systeem. Volgens hen is het een poging van de Russische overheid om bepaalde online informatie te kunnen blokkeren.
Verschillende populaire datingsites zijn te vaag over welke gegevens ze verzamelen of wat ze ermee doen, zo stelt de Consumentenbond op basis van onderzoek naar de privacyverklaringen van tien datingsites. De Algemene verordening gegevensbescherming stelt verschillende eisen waar een privacyverklaring aan moet voldoen.
Het gaat onder andere om welke gegevens er worden verzameld, hoe lang die worden bewaard, waarvoor ze worden gebruikt en of ze met anderen worden gedeeld. Websites hoeven hierbij geen specifieke namen te geven, een categorie van bedrijven is ook toegestaan. "Badoo, Happn, Lexa en Tinder maken hier handig gebruik van", stelt Peter Kulche van de Consumentenbond. De privacyverklaringen van Badoo, Happn, Lexa, Paiq, Parship, Pepper, Relatieplanet, Tinder en 50plusmatch vindt de Consumentenbond op bepaalde punten onvolledig of (te) onduidelijk. Alleen e-Matching doet het volgens de consumentenorganisatie goed.
Naast het privacybeleid hekelt de Consumentenbond ook hoe sommige van de datingsites omgaan met het plaatsen van cookies. "Datingsites verwerken veel gevoelige informatie en het is dan ook zorgelijk dat ze niet extra zorgvuldig omgaan met de privacy van hun bezoekers. De AVG is al anderhalf jaar geleden ingevoerd, dus bedrijven hebben ruim de tijd gehad om hun beleid aan te passen", zegt Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond.
Langs alle kanten wordt onze privacy op internet bedreigd. Sociale netwerken, mobiele apps, je webbrowser, je besturingssysteem, je eigen overheid, allemaal bespioneren ze je dagelijks. Dat betekent niet dat je je daar maar hoeft bij neer te leggen.
Als je anno 2019 zonder specifieke maatregelen te nemen met een computer of mobiel toestel op internet gaat, ligt je privacy onmiddellijk te grabbel. De standaardinstellingen van de meeste software en het standaardgedrag van de meeste websites zijn nog altijd zo dat er zoveel mogelijk informatie over jou verzameld wordt, en dat is sinds de invoering van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) niet fundamenteel veranderd.
Als je privacy je lief is, betekent dit dat je allerlei instellingen moet gaan uitvlooien en andere dan de standaardkeuzes zult moeten maken, bijvoorbeeld door alternatieve software of webdiensten te gebruiken die wel respect hebben voor je privacy. In deze masterclass doorlopen we enkele zaken die je zelf kunt doen om je privacy terug te winnen.
Met één muisklik ging kunstenaar Julia Janssen akkoord met de voorwaarden van de website van The Daily Mail. Pas later kwam ze erachter dat die haar gegevens deelde met 835 bedrijven. Ze zette de ‘kleine lettertjes’ van al die bedrijven achter elkaar en laat ze voorlezen op de Dutch Design Week in Eindhoven.
Toen ze vorig jaar onderzoek deed naar haar eigen surfgedrag, leidden die haar terug naar de website van Daily Mail. Met wat doorklikken zag ze dat die samenwerkt met websites waarvan ze het bestaan niet vermoedde. Ze struinde al die sites af en bundelde de voorwaarden....
...Met rustige stem somt Ellen Julio op dat Adility niet alleen uw browser registreert, maar ook het IP-adres en apparaat waarmee u surft. Natuurlijk wist ze wel dat haar online-gedrag werd gevolgd. Onlangs nog zocht ze in een webwinkel naar een linnen blouse, toen ze tussendoor een woordje wilde leggen op het digitale scrabblebord WordFeud kwam een reclame in beeld voor precies zo’n blouse. Maar het wordt haar nu nog duidelijker: ‘We zijn verkoopwaar geworden.’
En dat is precies hoe Janssen erover denkt. Tussen de 835 bedrijven die haar gegevens verzamelden, zaten veel adverteerders en data brokers – bedrijven die persoonsgegevens weer doorverkopen aan adverteerders. Hoe representatief het aantal van 835 is, weet ze niet. Maar dat bedrijven onderling data delen, is bekend en toegestaan. Zo deelt DPG Media, de uitgever van onder meer de Volkskrant en Trouw, gegevens over onder meer surfgedrag met Sanoma, Telegraaf Media Groep en RTL Nederland, ‘om zo marketeers in staat te stellen betere advertenties te tonen’.
...En dat is ook helemaal niet erg, vindt Janssen. Aan het delen van data zitten zelfs voordelen, want wie vindt een gepersonaliseerd reisadvies niet handig. ‘Maar we moeten wel controle hebben over wie wat van ons weet.’ In de toekomst ziet ze het liefst dat gebruikers zelf de voorwaarden formuleren waarop ze hun data aan bedrijven verkopen. Maar ze geeft direct toe dat dat nog wel even zal duren. Eerst moeten mensen er überhaupt van doordrongen zijn dat hun privacy wordt geschonden. Samen lezen dus. Zodat we straks niet meer pikken wat we elke dag aan voorwaarden accepteren.
Als privacydeskundige Jacob van de Velde het plein bij het Muiderpoortstation in Amsterdam oploopt, telt hij al snel acht camera's. "En dat terwijl je gewoon bij het station loopt", aldus de advocaat informatierecht. De vraag is: moet je dat willen? Het uitgangspunt is dat je overal gefilmd wordt en dat is niet waar mensen zich prettig bij voelen. Dat is waar de gemeente over na moet gaan denken."
De man maakte naaktbeelden van twaalf vrouwen, onder andere in de douches van het sportcomplex van de Gentse Hogeschool. Daar was hij jeugdtrainer bij een gevechtssportclub. De beelden verspreidde hij via het internet, op een Nederlands forum, met schunnige commentaren erbij.
Volgens de rechtbank heeft de man de privacy, intimiteit en het veiligheidsgevoel van de vrouwen geschonden, zei de rechtbank. Want de beelden kunnen nog lang op internet blijven circuleren.
Toch krijgt de man een straf die volledig met uitstel wordt opgelegd. Dat wil zeggen dat de man niet naar de cel moet, zolang hij zich aan zijn voorwaarden houdt. De rechter hield er rekening mee dat de man zijn probleem erkende, dat hij in gesprek is gegaan met zijn slachtoffers, en dat hij een blanco strafblad heeft. Volgens de rechtbank heeft de man een schokeffect gekregen van de tijd die hij tijdens het onderzoek in de gevangenis heeft gezeten.
Twee van zijn slachtoffers, Myriam en Joke, waren op het proces aanwezig. Voor hen is het een goed vonnis: "Ik vind het geen goed idee dat Mike direct naar de gevangenis zou gaan, want dat is geen oplossing voor zijn probleem.", "Hij heeft het nu zelf in handen: als hij zich aan zijn voorwaarden houdt, gaat hij niet naar de gevangenis." "De gevangenis is geen oplossing voor mensen zoals Mike", voegt Myriam nog toe. "In zijn geval denk ik dat therapie een veel betere weg is om te gaan. Een mens komt niet beter uit de gevangenis dan hij erin gegaan is."
Harvard-professor Shoshana Zuboff schreef een monumentaal boek over de nieuwe economische orde 'The Age of Surveillance Capitalism'. Zuboff trekt de sluiers weg van Google en Facebook, en onthult een genadeloze gedaante van het kapitalisme waarin niet natuurlijke hulpbronnen, maar de burger zelf als grondstof fungeert.
In deze Meet Up gaan we verder in op de ‘lange arm’ van Silicon Valley en bespreken we manieren om je ten tijde van toenemende digitalisering te onttrekken aan de blik van techgiganten en overheden. Kunnen burgers hun persoonlijke data nog wel veilig stellen? Zo ja, hoe kunnen zij de zeggenschap over hun data terugkrijgen? En hoe wordt de waarde van deze data-currency bepaald?
Woensdag 30 oktober, 20.00 grote zaal van Pakhuis de Zwijger of via de livestream op de bron website.
