Met één muisklik ging kunstenaar Julia Janssen akkoord met de voorwaarden van de website van The Daily Mail. Pas later kwam ze erachter dat die haar gegevens deelde met 835 bedrijven. Ze zette de ‘kleine lettertjes’ van al die bedrijven achter elkaar en laat ze voorlezen op de Dutch Design Week in Eindhoven.
Toen ze vorig jaar onderzoek deed naar haar eigen surfgedrag, leidden die haar terug naar de website van Daily Mail. Met wat doorklikken zag ze dat die samenwerkt met websites waarvan ze het bestaan niet vermoedde. Ze struinde al die sites af en bundelde de voorwaarden....
...Met rustige stem somt Ellen Julio op dat Adility niet alleen uw browser registreert, maar ook het IP-adres en apparaat waarmee u surft. Natuurlijk wist ze wel dat haar online-gedrag werd gevolgd. Onlangs nog zocht ze in een webwinkel naar een linnen blouse, toen ze tussendoor een woordje wilde leggen op het digitale scrabblebord WordFeud kwam een reclame in beeld voor precies zo’n blouse. Maar het wordt haar nu nog duidelijker: ‘We zijn verkoopwaar geworden.’
En dat is precies hoe Janssen erover denkt. Tussen de 835 bedrijven die haar gegevens verzamelden, zaten veel adverteerders en data brokers – bedrijven die persoonsgegevens weer doorverkopen aan adverteerders. Hoe representatief het aantal van 835 is, weet ze niet. Maar dat bedrijven onderling data delen, is bekend en toegestaan. Zo deelt DPG Media, de uitgever van onder meer de Volkskrant en Trouw, gegevens over onder meer surfgedrag met Sanoma, Telegraaf Media Groep en RTL Nederland, ‘om zo marketeers in staat te stellen betere advertenties te tonen’.
...En dat is ook helemaal niet erg, vindt Janssen. Aan het delen van data zitten zelfs voordelen, want wie vindt een gepersonaliseerd reisadvies niet handig. ‘Maar we moeten wel controle hebben over wie wat van ons weet.’ In de toekomst ziet ze het liefst dat gebruikers zelf de voorwaarden formuleren waarop ze hun data aan bedrijven verkopen. Maar ze geeft direct toe dat dat nog wel even zal duren. Eerst moeten mensen er überhaupt van doordrongen zijn dat hun privacy wordt geschonden. Samen lezen dus. Zodat we straks niet meer pikken wat we elke dag aan voorwaarden accepteren.
Als privacydeskundige Jacob van de Velde het plein bij het Muiderpoortstation in Amsterdam oploopt, telt hij al snel acht camera's. "En dat terwijl je gewoon bij het station loopt", aldus de advocaat informatierecht. De vraag is: moet je dat willen? Het uitgangspunt is dat je overal gefilmd wordt en dat is niet waar mensen zich prettig bij voelen. Dat is waar de gemeente over na moet gaan denken."
De man maakte naaktbeelden van twaalf vrouwen, onder andere in de douches van het sportcomplex van de Gentse Hogeschool. Daar was hij jeugdtrainer bij een gevechtssportclub. De beelden verspreidde hij via het internet, op een Nederlands forum, met schunnige commentaren erbij.
Volgens de rechtbank heeft de man de privacy, intimiteit en het veiligheidsgevoel van de vrouwen geschonden, zei de rechtbank. Want de beelden kunnen nog lang op internet blijven circuleren.
Toch krijgt de man een straf die volledig met uitstel wordt opgelegd. Dat wil zeggen dat de man niet naar de cel moet, zolang hij zich aan zijn voorwaarden houdt. De rechter hield er rekening mee dat de man zijn probleem erkende, dat hij in gesprek is gegaan met zijn slachtoffers, en dat hij een blanco strafblad heeft. Volgens de rechtbank heeft de man een schokeffect gekregen van de tijd die hij tijdens het onderzoek in de gevangenis heeft gezeten.
Twee van zijn slachtoffers, Myriam en Joke, waren op het proces aanwezig. Voor hen is het een goed vonnis: "Ik vind het geen goed idee dat Mike direct naar de gevangenis zou gaan, want dat is geen oplossing voor zijn probleem.", "Hij heeft het nu zelf in handen: als hij zich aan zijn voorwaarden houdt, gaat hij niet naar de gevangenis." "De gevangenis is geen oplossing voor mensen zoals Mike", voegt Myriam nog toe. "In zijn geval denk ik dat therapie een veel betere weg is om te gaan. Een mens komt niet beter uit de gevangenis dan hij erin gegaan is."
Harvard-professor Shoshana Zuboff schreef een monumentaal boek over de nieuwe economische orde 'The Age of Surveillance Capitalism'. Zuboff trekt de sluiers weg van Google en Facebook, en onthult een genadeloze gedaante van het kapitalisme waarin niet natuurlijke hulpbronnen, maar de burger zelf als grondstof fungeert.
In deze Meet Up gaan we verder in op de ‘lange arm’ van Silicon Valley en bespreken we manieren om je ten tijde van toenemende digitalisering te onttrekken aan de blik van techgiganten en overheden. Kunnen burgers hun persoonlijke data nog wel veilig stellen? Zo ja, hoe kunnen zij de zeggenschap over hun data terugkrijgen? En hoe wordt de waarde van deze data-currency bepaald?
Woensdag 30 oktober, 20.00 grote zaal van Pakhuis de Zwijger of via de livestream op de bron website.
Nieuw-Zeeland wil de strijd tegen extremismeop internet opvoeren. Het land krijgt een apart team dat gewelddadige filmpjes en berichten moet vinden en verwijderen, en waar nodig de mensen erachter moet opsporen en vervolgen.
In maart richtte een blanke terrorist een bloedbad aan in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch. Hij zond de beelden live uit op Facebook en de filmpjes werden daarna veel gedeeld op Twitter,YouTube, WhatsApp en Instagram.
Stewards op de treinen van Arriva in Groningen en Friesland worden tot het einde van het jaar uitgerust met een bodycam. GroenLinks voorziet hierbij een mogelijke schending van grondrechten, met name omtrent de privacy van de reizigers.
Statenlid Bas de Boer meent dat er meer discussie moet komen over de inzet van bodycams. ,,De inzet van dergelijke onorthodoxe maatregelen vereist een diepgaande afweging. Wij zijn bang dat hier te makkelijk aan voorbij wordt gegaan”, zegt hij. ,,Zijn treinen echt zo onveilig dat stewards met bodycams uitgerust moeten worden?” Omdat al camera’s in de treinen hangen, ziet de partij de toegevoegde waarde van de bodycams niet.
De populaire smartphone-app TikTok censureert wereldwijd video's die kritisch over de Chinese overheid zijn. Het is op TikTok ook niet toegestaan om te praten over Tibet. De in China verboden religieuze organisatie Falun Gong wordt ook niet gedoogd op het platform.
Bij het verwijderen van de beelden verwijst TikTok naar algemeen geformuleerde regels. Video's over het Tiananmenprotest mogen bijvoorbeeld niet omdat er een verbod is op "zeer controversiële onderwerpen" over bijvoorbeeld geloof en politiek.
TikTok is een sociaal netwerk waarop korte video's geplaatst kunnen worden. Omdat je snel van video naar video veegt, krijg je in korte tijd veel achter elkaar te zien.
52 procent van de ondervraagden ziet het wel zitten, het 'plaatsen van camera's over heel Nederland met gezichtsherkenning-software', als dat dient om criminelen te vinden die kans hebben op een hoge straf blijkt uit een recente peiling van Maurice de Hond. Vooral 50Plus-stemmers zijn hier voorstander van: 82 procent. Bij de PVV, Forum voor Democratie, VVD en CDA schommelen de percentages tussen de 60 - 67 procent.
GroenLinks- en Partij voor de Dieren-stemmers zijn het minst enthoustiast, met respectievelijk een score van 23 en 27 procent. 35 procent van de D66-kiezers is vóór een dergelijke maatregel. In Nederland wordt gezichtsherkenning wel al op beperkte schaal ingezet, maar dat gebeurt nog niet live via de camera's zelf.
Ondanks dat veel mensen het begrip online privacy kennen, vinden ze het een abstract en breed omvattend begrip. De awareness rondom privacy wordt steeds groter, maar de drempel voor actie blijft vaak nog te hoog...
...Sinds 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Het kan u niet ontgaan zijn of u heeft ervan gehoord of u bent ermee in aanraking gekomen. De AVG stelt dat alle gegevens die direct over een persoon gaan, of gegevens die in combinatie met andere gegevens naar deze persoon te herleiden zijn beschermd moeten worden.
...Toch blijkt, zelfs na komst van bovenstaande privacywet dat 94 procent van de Nederlanders zich in 2019 zekere mate zorgen maakt over zijn of haar privacy. Dat publiceerde de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in een rapport van 28 januari 2019. Niet alleen de privacy, maar ook 82 procent maakt zich zorgen over hun online zoekgedrag en 80 procent over locatiegegevens. De meeste wantrouwen worden richting online winkels, banken, verzekeraars en technologiebedrijven gekoesterd. Klanten zijn bang dat hun gegevens in de verkeerde handen vallen, misbruikt worden of door onbevoegden wordt ingezien.
Desondanks zijn de meeste internetgebruikers in werkelijkheid niet zo voorzichtig als het op delen van hun data aankomt. Het gat tussen de waargenomen bezorgdheid en het daadwerkelijke surfgedrag wordt ook wel de ‘privacy paradox’ genoemd. We zijn ons zelden echt bewust van de gevolgen van het accepteren van de privacyvoorwaarden. Want zeg nou zelf, leest u die 60 pagina’s met voorwaarden door voordat u op accepteren klikt? We zijn daardoor consequent ondermaats geïnformeerd. Ook in situaties zoals bij ‘akkoord door gebruik’ is men vaak niet bewust van de persoonlijke gegevens die worden opgeslagen. Denk hierbij aan de populairste zoekmachine Google...
...Aan de andere kant bestaan er ook een hoop voordelen aan de dataopslag van surfgedrag en persoonsgegevens. Het maakt personalisatie mogelijk waardoor bedrijven hun assortiment of berichtgeving kunnen afstemmen op de klant. Toch is het goed om bewust te zijn over wat u wel en niet deelt. Niet alleen voor nu maar ook voor later. Iets wat u vandaag leuk vindt is volgend jaar uit de mode en een keuze die u vandaag maakt kan u over vijf jaar nog steeds achtervolgen. Gelukkig heeft u het recht om vergeten te worden, maar daar een beroep op doen is in veel gevallen zeer lastig. Het is daarom belangrijk om nu aan mogelijke consequenties in de toekomst te denken. Denk twee keer na voordat u op ‘accepteren’ klikt.
Sinds de Europese privacywet GDPR doen bedrijven er alles aan om privacy-proof te zijn. Nadeel is dat ze hun maatregelen allemaal tegelijk doorvoeren, met een stortvloed aan irritante cookies tot gevolg. Organisaties dwingen de aandacht van consumenten voor privacy af. Je moet wel op ‘ja’ klikken, anders kan je niet verder. Hoe reageren consumenten hierop? Cynisme en privacy-moeheid liggen op de loer...
...Wat blijkt? Privacy-moeheid is zelfs belangrijker in het begrijpen van het gedrag van internetgebruikers dan de zorgen van mensen over hun privacy. Door privacy-moeheid trekken consumenten zich terug uit privacy-zaken op het internet, raken zij steeds ontevredener over sociale netwerksites en verliest informatie op-maat zijn relevantie, omdat het gelijk de vraag oproept hoe organisaties aan de data zijn gekomen om gepersonaliseerde aanbiedingen te kunnen doen.
Tegenwoordig is er wellicht sprake van een serieuze ‘privacy-overload’. Consumenten ontvangen domweg teveel aan informatie over privacy om het verstandig te kunnen verwerken. De autonomie en zeggenschap van consumenten is nu gereduceerd tot één razendsnelle klik, het wel of niet accepteren van cookies en ingewikkelde privacy-voorwaarden. Kortom, de Europese privacywetgeving is noodzakelijk, maar de naleving kan beter.
Praktische implicaties
Organisaties dienen oog te hebben voor hoe consumenten met privacy omgaan, zoals hun privacy-moeheid en hun privacy-zorgen.
Consumenten moeten de beheerders zijn van hun eigen data. Organisaties moeten erachter komen tot welk niveau zij dat willen. Willen zij hun data delen en daar controle over geven aan organisaties die aantoonbaar de privacy-wetten strikt naleven? Of willen ze graag zelf in controle blijven? Het antwoord op die vragen varieert per type organisatie.
