Ah, de gouwe ouwe trouwe. De vaste waarde in het debat. Al moet ik zeggen dat ik het de laatste twee jaar minder en minder frequent tegenkom. Misschien heeft dat wel iets te maken met Edward Snowden. Die antwoordde ooit de legendarisch geworden quote: ‘Arguing that you don’t care about the right to privacy because you have nothing to hide is no different than saying you don’t care about free speech because you have nothing to say.’ De man had er duidelijk wat langer over nagedacht.
Ook populair en handig om in je vragen arsenaal te hebben:
–> Mag ik even je kredietkaartgegevens dan? –> Wat is je wachtwoord? –> Kan ik even in je fotoalbum duiken? –> Waarom doe je dan ’s avonds de gordijnen toe? Of je deur op slot? –> Kan je me dan even de chathistoriek met je nieuwe vriend(in) sturen? –> Wanneer was je laatst bij de dokter? En waarom? –> Welke ziektes had je al allemaal? …
En ja, natuurlijk heeft iedereen wél iets te verbergen. Dat is normaal.
Maar stel nu, stél, dat ze echt, maar écht, helemaal níéts te verbergen hebben. Wel, dan mag je hen ofwel verdenken van een heel saai leven, ofwel van een naïeve leugen. Het argument dat ze ‘niks te verbergen hebben’ werkt namelijk enkel in een status quo-situatie, en dat, dát is pas een pure illusie. Onze maatschappij evolueert continu (denk aan de hele abortusdiscussie die in 2020 voor de zoveelste keer actueel was). We weten niet welke waarden en normen — die vandaag geen probleem opleveren — binnen vijf, tien of twintig jaar nog aanvaardbaar zijn. Welke religie men aanhangt. Of men Vlaams-nationalist is. Of net links. Of men politiek kritisch is op Twitter.
De volgende keer dat je iemand hoort zeggen dat ze ‘niks te verbergen hebben’, moet je hen er misschien even aan herinneren dat niemand over een glazen bol beschikt. Of men nu rechts of links is, homo of hetero, zwart of wit, jong of oud: we hebben allemaal wél iets te verbergen. Als het vandaag niet is, dan wel morgen.
... laten we even teruggaan naar de basis van privacy, en waarom ‘ik heb niets te verbergen’ gewoon een gebrekkig argument is. En wel om deze drie redenen:
Privacy draait níét om het verbergen van informatie, maar om het beschermen van data en privé-informatie.
Privacy is een fundamenteel mensenrecht, en je hoeft aan niemand te bewijzen waarom dat niet zo zou zijn.
Het verlies van, of gebrek aan, privacy creëert aanzienlijke schade. Onderzoekers aan het Massachusetts Institute of Technology hadden genoeg aan vier ‘vague pieces of information’ (zoals de data en locaties van vier verschillende aankopen) om maar liefst 90% van de mensen in de dataset terug te identificeren. Holy cow! En het was niet zomaar een steekproefje: de dataset bevatte drie maanden aan kredietkaarttransacties van 1,1 miljoen consumenten.
Het gebruik van software om werknemers te controleren heeft een hoge vlucht genomen door het thuiswerken, blijkt uit onderzoek van softwarevergelijkingsplatform GetApp.
Van de 38 procent ondervraagden die aangaven door de baas in de gaten gehouden te worden, zegt 22 procent dat daarmee is begonnen nadat er verplicht thuisgewerkt moest worden. Het onderzoek beperkte zich tot werknemers in het midden- en kleinbedrijf. Er deden 1230 werknemers aan mee.
Werkgevers zetten de software in om in de gaten te houden wat werknemers thuis doen in werktijd, wat hun individuele productiviteit is en of er veel niet aan het werk gerelateerde websites worden bezocht. Ook wordt het beschermen van bedrijfsapparatuur genoemd als argument. Ze zijn over het algemeen positief over de inzet van employee monitoring software. Van de leidinggevenden zegt 65 procent meer vetrouwen in werknemers te hebben gekregen door de inzet van de software. Eenzelfde percentage zegt dan ook in de toekomst te blijven investeren in deze hulpmiddelen.
De werknemers zijn veel minder positief. Van hen vindt 60 procent dat de software inbreuk maakt op de privacy en 30 procent is onzeker over waar de gegevens voor gebruikt gaan worden.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) is kritisch over het monitoren van personeel. Het is niet verboden, maar er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. De AP heeft een toets beschikbaar om te bepalen of voldaan wordt aan de richtlijnen.
Werknemers hebben bovendien recht om de verzamelde gegevens in te zien en ze behoren geïnformeerd te worden over hun rechten. Uit het onderzoek blijkt dat 17 procent van de ondervraagden niet is goed geïnformeerd. Bij de FNV komen dan ook regelmatig klachten binnen over de controles, werknemers voelen zich bespioneerd. Volgens de FNV is het beter uit te gaan van vertrouwen. Als iemand continue niet goed presteert, kun je in gesprek gaan, stelt de woordvoerder.
Er klinkt kritiek op de beslissing van de Limburgse politiezone Carma om drones in te zetten tijdens de eindejaarsperiode om zo de coronamaatregelen te handhaven. De privacycommissie van de politie (COC) start een onderzoek. "Zomaar iedereen filmen, kan niet", zegt Grondwetspecialist Johan Vande Lanotte. "Dat is de definitie van een politiestaat."
Daarom start het Controleorgaan op de Politionele Informatie (COC) een onderzoek naar hoe die controle met drones precies in z'n werk zal gaan. "Om welke drones en camera's gaat het", vraagt Frank Schuermans van het COC zich af. "Het is onduidelijk of het gaat over warmtecamera's of over gewone camera's. We gaan ook de wetgeving eens bekijken. Er is nu een ruime opvatting van het artikel dat politie toelaat om drones te gebruiken voor camerawerk. De vraag is of dat zo moet blijven."
Grondwetspecialist Johan Vande Lanotte deelt de bezorgdheid over een mogelijkse onredelijke handhaving. "Drones kunnen gebruikt worden, maar je moet het gericht gebruiken. Er moet eerst een gericht en duidelijk vermoeden zijn", onderstreept Vande Lanotte in "De wereld vandaag". "Je kan niet in het wilde weg iedereen gaan filmen en dan kijken of er een overtreding tussenzit. Dat is de definitie van een politiestaat."
Je bent activist en dan staat opeens de inlichtingendienst voor je deur. Geertje Hulzebos is het overkomen en vraagt de overheid om te stoppen met de intimidatie en het schenden van haar privacy.
De overheid infiltreert – naast terroristische organisaties – niet alleen bewegingen die het wantrouwen in de wetenschap voeden en desinformatie verspreiden. Vorig jaar zomer riepen diverse klimaatactivisten de inlichtingendiensten op te stoppen met hun ‘intimiderende bezoekjes’ om infiltranten te ronselen. Zij zijn georganiseerd in prodemocratische en vreedzame bewegingen, die een rechtvaardige en duurzame wereld nastreven. De activisten werden thuis en op weg naar werk opgezocht, waar zij onder druk werden gezet met zinnen als ‘we weten wie je bent’ en ‘veel plezier morgen’: ben je niet bereid mee te werken, dan kan dat consequenties hebben, zo was de boodschap.
Het is te hopen dat de minister het onderzoek naar de privacyregels serieus neemt, want uit eigen ervaring weet ik dat de inlichtingendiensten geen gehoor hebben gegeven aan de oproep van klimaatactivisten...
...Na rondvraag binnen haar kennissenkring bleek dat Geertje niet de enige was die door de inlichtingendienst was benaderd. Een collega-activist, Tammie Schoots, bleek eerder te zijn gecontacteerd vanwege haar inzet voor onder meer eerlijke studentenhuisvesting in Amsterdam. De ‘politiemedewerker’ had haar adres- en contactgegevens verkregen vanuit een aangifte die zij had gedaan over fietsendiefstal – over privacyschending gesproken! Hij bleef contact zoeken, ondanks dat zij direct had aangegeven daar niet van gediend te zijn...
...Student- en klimaatactivisten zijn geen terroristen; zij zetten zich in voor een democratisch, duurzaam en bovenal rechtvaardig Nederland. Het is daarom schrikbarend dat de inlichtingendienst zich op bovengenoemde manieren bemoeit ‘met de politieke gang van zaken in Nederland’ en zelf ‘beïnvloedingsoperaties’ uitvoert. Niet alleen wat het leger doet, moet aan de kaak worden gesteld, maar ook de inmenging door de inlichtingendienst in prodemocratische, activistische bewegingen.
De gemeente Eindhoven voorzag vorig jaar 53 inwoners van de wijk Blaarthem van een gratis Ring-deurbelcamera, maar nog geen van de deelnemers aan de pilot heeft beelden met de politie gedeeld. Het project Digitale deurbel had als doel om de wijk veiliger te maken.
Politie hoopte dat door de deurbelcamera opgenomen beelden gedeeld zouden worden. "Dat materiaal kan heel goed van pas komen bij de opsporing van strafbare feiten. Dat doen we nu al veelvuldig. Maar in elk geval heeft zo'n digitale bel een afschrikwekkend effect op mensen met kwade bedoelingen", stelde politieagent Paul van Dijk vorig jaar bij de start van de pilot tegenover het ED.
Geen van de deelnemers heeft echter beelden gedeeld, zo laat de gemeente Eindhoven weten. Om de beelden te delen moeten die worden opgeslagen op de servers van Ring. Hiervoor moeten gebruikers een abonnement afsluiten, wat drie euro per maand kost. Vervolgens kan de gebruiker zich aanmelden bij het project 'Camera in Beeld' van de politie. Geen van de deelnemers heeft een dergelijk abonnement afgesloten.
Camera in Beeld is een database die informatie over particuliere beveiligingscamera's in Nederland bevat. De database geeft politie een overzicht van welke camera’s waar hangen en waar zij opnames van maken. In het geval van een misdrijf kan politie de beelden opvragen. Bij een pilot met deurbelcamera's in Almere moesten inwoners, om deel te kunnen nemen, verplicht hun camera wel bij Camera in Beeld aanmelden. In een jaar tijd werden twaalf keer beelden opgevraagd die de deurbelcamera's hadden gemaakt.
In oktober 2018 kwam Brussel samen met Facebook (ook eigenaar van Instagram en WhatsApp), Google (eigenaar van YouTube) en Twitter tot een gedragscode waarbij de bedrijven beloofden de verspreiding van desinformatie op hun platformen tegen te gaan.
"Maar we moeten verdergaan en omgaan met de tekortkomingen die uit pure zelfregulering naar voren zijn gekomen", aldus Eurocommissaris Jourova.
Door strenger toe te zien op de handhaving, wil de Europese Commissie voorkomen dat bedrijven als Facebook en Google geld verdienen aan desinformatie op hun platformen. Ook wil Brussel betere manieren ontwerpen om nepaccounts te bestrijden.
De regels moeten vastgesteld worden in de Digital Services Act, die later deze maand wordt gepresenteerd. In de conceptregels staat dat internetbedrijven verantwoording moeten afleggen over hun algoritmes en advertenties op hun platforms moeten delen met toezichthouders en onderzoekers.
Nadat de regels zijn gepresenteerd, moeten ze nog langs de EU-lidstaten en het Europees Parlement voordat ze formeel in werking kunnen treden.
De coronacrisis betekent voor veel bedrijven onzekerheid. Managers proberen van alles om de situatie onder controle te houden. Een aantal doet dat door het personeel continu op de vingers te kijken, al dan niet via spionagesoftware of een camera die altijd aan moet staan tijdens het thuiswerken.
Dat ziet ook Diederik Diercks, directeur van een mediationbureau dat gespecialiseerd is in conflictmanagement in organisaties en helpt jaarlijks bij zo’n 1200 bedrijfsconflicten.
Diercks zag de controlerende baas sowieso al voorbijkomen in zijn bedrijfsmediationpraktijk. Maar sinds de coronacrisis gedragen deze leiders met controleneiging zich nog wat extremer door bijvoorbeeld ‘spionagesoftware’ te installeren, zegt Diercks. ,,Dat zijn vaak dezelfde personen die ook totaal geen begrip hebben voor thuiswerken met kinderen, of mensen met een partner met corona."
Getapp, een vergelijkingssite voor zakelijke software, onderzocht het gebruik van controlesoftware. De enquête op de site werd 1230 keer ingevuld, door werknemers en managers uit verschillende mkb-sectoren en organisaties. Bijna 40 procent van de respondenten bevestigde het gebruik van deze software. Ruim 20 procent gaf aan dat er pas sinds de coronacrisis, vanwege het thuiswerken, op deze manier gecontroleerd wordt.
Van alle ondervraagde leidinggevenden geeft 65 procent aan deze ‘spionagesoftware’ te gebruiken om meer vertrouwen te krijgen in de werknemers. In bijna de helft van de gevallen wordt via de software het tijdstip van in- en uitloggen bijgehouden. Ruim een kwart van de werkgevers die aan het onderzoek meededen zeggen de middelen te gebruiken om het aantal muisbewegingen en toetsaanslagen bij te houden en audiogesprekken mee op te nemen.
...Zodra we te veel druk ervaren vervallen we snel in basisreacties, zegt Diercks. Reacties die vanuit ons reptielenbrein komen als we ons onveilig voelen, ook wel bekend als fight, flight or freeze. ,,Iedereen voelt zich prettiger bij veiligheid en zekerheid, ook managers. Daarom gaan we dat voor onszelf creëren door herkenning en herhaling op te zoeken. In crisistijd proberen controlerende leiders bijvoorbeeld heel duidelijke regels op te stellen. Het is een soort ouderschap. Dan is de reactie van de werknemers dat ze zich als kind gaan gedragen, sommige zullen zich tegen je gaan verzetten. Hoe minder vertrouwen je geeft, hoe minder je terugkrijgt van je personeel.”
Diercks: ,,Iedereen heeft behoefte aan een veilige plek, autonomie en gezien worden. Wanneer je dat niet biedt, komt er een tegenreactie op gang. Het puberende kind komt dan tevoorschijn.”
De Consumentenbond stapt naar de rechter omdat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) nog altijd geen besluit heeft genomen over een klacht van de bond tegen Google uit 2018.
In 2018 hebben meerdere Europese consumentenorganisaties klachten ingediend over Google, dat de Europese privacywetgeving zou overtreden. Google zou gegevens van telefoons verzamelen die veel meer over gebruikers onthullen dan alleen hun locatie zou doen, zoals hun politieke of seksuele voorkeur. Die valt bijvoorbeeld af te leiden uit informatie over de bars, winkels of gebedshuizen die gebruikers bezoeken.
Volgens de AP is de Ierse toezichthouder leidend in het onderzoek naar Google. Maar de Consumentenbond vindt dat de privacywaakhond op nationaal niveau aan zet is...
...volgens directeur van de Consumentenbond Sandra Molenaar is er veel onduidelijkheid over dit Ierse onderzoek: 'Het is volstrekt onduidelijk wat de reikwijdte is, hoe lang dat gaat duren en hoe het zich verhoudt tot de klachten die wij en de andere consumentenorganisaties hebben ingediend.' Daarom vindt Molenaar dit excuus van de toezichthouder onterecht.
Volgens het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn zo'n 133.000 mensen op straat gekomen tegen een omstreden nieuwe veiligheidswet die het delen van filmpjes van politieoptredens zou verbieden. Op 70 plaatsen werd er betoogd.
De grootste betoging vond plaats in Parijs. Daar zijn 46.000 mensen op straat gekomen uit protest tegen de omstreden veiligheidswet die de Franse politie meer armslag moeten geven bij ordeverstoringen. Ook het publiek maken van filmpjes van politieoptredens wordt strafbaar.
Volgens de regering is de wet bedoeld om de politie beter te beschermen, onder andere door de verspreiding van videobeelden over politieoperaties in te dammen. De betogers vrezen dat de persvrijheid onder druk komt te staan en dat politiegeweld niet meer zo snel aan het licht zou komen. Daders van politiegeweld zouden er ook makkelijker mee weg kunnen geraken.
De voorbije week was er in Frankrijk nog ophef over beelden waarin een zwarte man in elkaar wordt geslagen door drie politieagenten.
In Frankrijk zijn vier agenten geschorst, nadat beelden opdoken waarop te zien is hoe ze hardhandig een zwarte man te lijf gaan...Een beveiligingscamera die in de ruimte hing, filmde het.... Donderdag werden door Franse media de beelden van de bewakingscamera naar buiten gebracht...
...Het Franse parlement nam deze week bovendien een wet aan over politieoptreden. Journalisten en particulieren wordt daarin verboden om herkenbare beelden van agenten uit te zenden als dat ‘bedoeld is om die agenten schade te berokkenen’. Volgens critici van de wet wordt daarmee de vrijheid van meningsuiting beperkt.
Over de wet ontstond zoveel ophef dat premier Jean Castex heeft toegezegd dat een onafhankelijke commissie de wet gaat herschrijven.
