De geestelijke gezondheidszorg is gebaseerd op het vertrouwen tussen patiënt en therapeut. Spreken met een therapeut is moeilijk genoeg, maar nu wil de overheid die privacy doorbreken.
Vanaf de zomer van 2023, 1 juli om precies te zijn, werden behandelaren in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) verplicht om de zogenaamde Honos+-vragenlijst, die ze al een tijdje over hun patiënten moesten invullen, ook daadwerkelijk te delen met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), de overheid, voor een periode van minstens één jaar. Dat betekende dat de intieme, medische gegevens van achthonderdduizend patiënten binnen de ggz – zonder hun toestemming – werden verzameld.
De dataverzameling is onderdeel van het zorgprestatiemodel, een nieuw bekostigingssysteem dat in 2022 in de ggz is ingevoerd, en draait om de manier waarop verzekeraars de behandelingen betalen.
Op de vragenlijsten, waarin de persoonlijke gegevens van patiënten niet geanonimiseerd maar gepseudonimiseerd worden, dus in potentie herleidbaar zijn, wordt vervolgens een algoritme losgelaten. Daar rollen dan verschillende ‘zorgtypes’ uit. Zo hopen zorgverzekeraars te voorspellen hoeveel zorg deze patiënten ongeveer nodig hebben en hoe duur ze zullen zijn.
Het is soms ongemakkelijk om te zien hoe vertegenwoordigers van de NZa fundamenteel anders naar de wereld kijken dan veel behandelaren en patiënten. Het medisch beroepsgeheim, dat de patiënt de garantie biedt dat wat hij in vertrouwen tegen de behandelaar vertelt de spreekkamer niet verlaat, wordt niet langer gezien als het fundament waarop de geestelijke gezondheidszorg is gebouwd, maar als een kleinigheidje dat kan worden opgeofferd om de zorg efficiënter in te richten.
Privacy, het opbouwen van een vertrouwensrelatie, het vragen van toestemming voor het verzamelen van persoonlijke gegevens: het techno-optimisme walst het plat. Om de maatschappij te verbeteren, moet er nu eenmaal een databank worden opgetuigd, informatie worden uitgewisseld. Dus hup, iedereen meedoen, niet zo flauw de hele tijd, jullie willen toch ook dat de wachtlijsten krimpen en zoveel mogelijk mensen worden geholpen?
Alles bij de bron; DeGroene