Leuk, zo’n hip stoplicht met sensor en camera, maar waarom zou je daar eigenlijk iets over moeten weten? Omdat nieuwe technologieën in combinatie met big data impact hebben op ons allemaal, legt prof. dr. Liesbet van Zoonen uit. Een beetje datawijsheid is daarom wel zo handig.

Waarom zou ik als burger moeten weten hoe dat precies werkt? Ik weet toch ook niet hoe mijn telefoon, auto, televisie en magnetron precies werken? Maar bij de ontwikkeling van de slimme stad zijn legio vragen te stellen. Het gaat niet alleen om simpele operationele beslissingen, maar om sociale en politieke ingrepen in de stad. Wie beslist welk lichtscenario aangaat en weer uit mag? En als dat op basis van data gaat, wie richt dan het algoritme in? Wat gebeurt er met de camera en wifigegevens? Hoe zit het met de privacy van bewoners? ...

... Precies daarvoor zijn datadialogen bedoeld. Om de bezorgdheid van mensen weg te nemen en hen te overtuigen van het maatschappelijk nut van grootschalige datakoppeling. We gaan daarom in gesprek met burgers. Ten eerste om hen precies te informeren over wat we doen en transparantie van het project te vergroten. Ten tweede om meer inzicht te krijgen in eventuele bezorgdheid van uitkeringsgerechtigden over hun persoonlijke gegevens en om manieren te verkennen om hen te laten meepraten en meebeslissen over het gebruik van hun gegevens.

We hebben niet de illusie dat we mensen daarmee volledig kunnen informeren. Het oude ideaal van burgerschap waarin iedereen goed op de hoogte is van wat er speelt, zich op basis van informatie en discussie een oordeel vormt en vervolgens bijdraagt aan de samenleving, is in deze tijd niet meer houdbaar. Daarvoor is de wereld te uitgebreid en te ingewikkeld geworden. Het is simpelweg fysiek en cognitief onmogelijk geworden om overal goed over geïnformeerd te zijn, en dat ideaal moeten we ook loslaten. Maar er is een alternatief: opletten, monitoren. Zoals ouders die bij het zwembad zitten: die volgen niet in detail wat er allemaal gebeurt, maar letten net genoeg op –ze monitoren– om te kunnen ingrijpen als hun kind of dat van een ander dreigt te verdrinken.

Alles bij de bron; RefDagblad