De hele Belastingdienst zal in een onafhankelijk onderzoek worden doorgelicht op het gebruik van zwarte lijsten en mogelijke andere illegale fraudesystemen. Op dit moment heeft de fiscus zelf geen idee of de eigen registratiesystemen wettelijk door de beugel kunnen en of burgers (of bedrijven) er mogelijk door worden benadeeld. Dit melden de staatssecretarissen voor Belastingen en Toeslagen in een brief aan de Tweede Kamer.
De brief is een reactie op de onthulling van RTL Nieuws en Trouw dat de Belastingdienst jarenlang een geheime zwarte lijst hanteerde. Op die lijst werden honderdduizenden mensen geplaatst bij een vermoeden van fraude. Het ging daarbij om serieuze meldingen, maar ook om vage signalen en tips. De gegevens in dit systeem, de Fraude Signalerings Voorziening (FSV), werd jarenlang niet geschoond. Burgers konden zich niet verweren, omdat zij niet wisten dat ze op de lijst stonden.
De staatssecretarissen zeggen nu dat vaststaat dat FSV niet door de beugel kon en in strijd is met privacywetgeving. Het systeem blijft daarom voorlopig uit de lucht. Ze zeggen dat er nu 'onvoldoende helderheid' is over het bestaan van vergelijkbare registratiesystemen en of die wel aan de wet voldoen. Daarom wordt met ‘grote spoed’ een onderzoek gedaan door een externe en onafhankelijke partij.
Alles bij de bron; RTL
Het kabinet kondigde een paar weken geleden aan twee corona-apps in te willen zetten. De apps zouden anoniem zijn en niet verplicht om te gebruiken. Privacydeskundigen lieten vrij snel weten dat er strenge eisen aan de privacy van de apps moeten worden gesteld.
Het plan van het kabinet roept namelijk veel vragen op: blijft het wel echt anoniem? Worden de gegevens echt niet voor langere tijd bewaard? Is de beveiliging goed genoeg? Iedereen heeft namelijk het recht op privacy en het is niet duidelijk of de apps persoonlijke gegevens genoeg beschermen. Waarom is het waarborgen van de privacy eigenlijk belangrijk?..
...In de discussie over de corona-apps gaat het voornamelijk over de bescherming van (bijzondere) persoonsgegevens. Dit zijn gegevens zoals je naam en adres. Bijzondere persoonsgegevens zijn bijvoorbeeld medische gegevens, zoals informatie over ziektes of behandelingen door een arts of psycholoog. Wat wel en niet mag wat betreft privacy staat onder andere in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
De Autoriteit Persoonsgegevens heeft aangegeven dat het niet kan toetsen of persoonsgegevens voldoende beschermd zijn bij de tot nu toe gepresenteerde corona-apps. Dit omdat het kader voor de apps vanuit het kabinet niet duidelijk is.
Experts op verschillende gebieden (zoals computerwetenschappen, geneeskunde, gedragswetenschappen, en ethiek) gaven aan dat fundamentele rechten van mensen, zoals het recht op privacy, op veiligheid en gezondheid, en het recht niet gediscrimineerd te worden, niet zomaar opzij gezet mogen worden. Volgens hen is dat wel wat er gebeurt bij de corona-apps zoals die tot nu toe gepresenteerd zijn. De tracking-app die mensen zal volgen, heeft gevolgen heeft voor hun gedrag. Je gaat je anders gedragen als je weet dat je in de gaten wordt gehouden. De technologie dringt het privéleven van mensen binnen en dat raakt aan fundamentele rechten en vrijheden, aldus de experts. Ook zijn de apps dan mogelijk minder effectief.
Hiernaast denken privacy-experts dat de gegevens die de corona-apps verzamelen, bijzondere persoonsgegevens, misbruikt kunnen worden voor andere doelen. Bedrijven kunnen met persoonsgegevens aan de haal gaan als de gegevens toch bewaard zouden blijven (bijvoorbeeld om verder ontwikkeld te worden voor toekomstige crises) en niet goed genoeg worden beveiligd. Als voorbeeld noemen ze dat gegevens van mensen dan gebruikt zouden kunnen worden bij acceptatie door verzekeringen of sociale uitkeringen, bij ontslag, of bij toezicht en surveillance.
Er zullen ook sociale gevolgen kleven aan het gebruik van een corona-app. Zo zullen er mensen zijn die de app (bewust) niet zullen gebruiken om de gevolgen ervan, bijvoorbeeld isolatie, te voorkomen. Dat maakt de app minder effectief. Ook waarschuwen ze voor stigmatisering van de tracking-app en eventueel bedreiging en geweld tegen bepaalde groepen. Hiernaast is ook de mogelijke stigmatisering van zorgmedewerkers een punt van aandacht. Zij staan namelijk continu in contact staan met coronapatiënten. Wat zijn de sociaal-maatschappelijk gevolgen van de corona-app voor hen?
Het kabinet heeft nu besloten om een nieuwe app te laten ontwikkelen en hoopt over een maand een besluit te kunnen nemen.
Alles bij de bron; NationaleZorgGids
Politici zijn goed in framen: in hun woordkeuze sluipt veel suggestie mee. Bij de presentatie van de corona-apps zagen we een mooi stukje framing bij minister De Jonge. De app wordt ingevoerd ‘wanneer de privacy geregeld is’. Privacy is blijkbaar een vastliggende zaak, die (waarschijnlijk technisch) is te regelen...
...De mensen die echt kritische vragen hebben bij de apps, presenteren een ander beeld: privacy is complex, en afwegingen zijn onvermijdelijk. Bij invoering van de app moet helder zijn welke zaken geofferd worden. Als het om tijdelijke offers gaat, zorg er dan ook voor dat ze tijdelijk blijven.
Digitale privacy is een glibberig begrip, vol met paradoxen. Zo belijden veel mensen met de mond dat privacy belangrijk is, maar accepteren ze achteloos de gebruiksvoorwaarden van nieuwe toepassingen. Juristen breken zich het hoofd over principes als doelbinding, verantwoordingsplicht en bewaarbeperking. Een goede privacy-discussie vraagt om een eerlijke en open afweging van de risico’s.
Privacy draait om het afstaan van persoonsgegevens aan de mensen en instanties die daar recht op hebben. Dit staat haaks op de logica van het big-datatijdperk: verzamel zoveel mogelijk gegevens in de hoop dat er interessante bevindingen uitrollen. Als het gebruik van de corona-app ten prooi valt aan deze big-datalogica zijn we het overzicht kwijt. De informatiestromen moeten beperkt blijven.
Het gevaar van de big-datalogica ligt om de hoek, nu Google en Apple met het hen kenmerkende altruïsme technische mogelijkheden aanbieden waarmee in het coronatijdperk menselijk gedrag (nog) beter is te monitoren. De mensen die deze tools gebruiken leveren Google en Apple de grootst mogelijke dienst. Bij de keuze tussen zeer effectieve middelen waarmee we ons overleveren aan digitale giganten en iets minder effectieve middelen, heeft het laatste de voorkeur. Anders raken we de regie over onze gegevens kwijt.
Alles bij de bron; Trouw
Staat onze privacy onder druk door de coronamaatregelen? Wat is de prijs die we we willen betalen om weer ‘normaal’ te kunnen leven? Sterker nog: moeten we daar in de eerste plaats al onze privacy voor opgeven? Ook deze week bellen Andries Beckers en Alex Agnew weer met een bekend gezicht, en deze keer is dat privacy-specialist Matthias Dobbelaere-Welvaert.
Een greep quotes uit het interview met Matthias Dobbelaere-Welvaert:
»(...) Wat je vandaag ziet is een soort techno-optimisme; het geloof dat technologie alles kan en moet oplossen. Daardoor gaan we steeds meer technologische oplossingen uitvinden, van drones met warmte-sensoren tot surveillance-apps op je telefoon.
»(...) Het is absoluut niet wetenschappelijk bewezen dat alle draconische maatregelen gaan helpen tegen deze pandemie. In Zuid-Korea en Singapore, waar ze corona-apps gebruiken, is er ook een heropflakkering van het virus geweest.
»(...) Wat die historische samenwerking inzake apps tussen Google en Apple betreft; ik vraag me af of ze die apps er weer gaan afhalen als de pandemie over is? Men bezit al zoveel van onze data.
»(...) Ik ben ongerust. Wat als ze zulke data in de toekomst gaan doorgeven aan bijvoorbeeld verzekeringskantoren? Of aan je werkgever?
»(...) Men gebuikt hetzelfde argument als na de aanslagen in Brussel: we moeten rechten en vrijheden inleveren voor onze veiligheid. Maar hebben de afschaffing van die anonieme simkaarten en die ANPR-camera’s dan zoveel opgeleverd?
»(...) Mijn advies aan iedereen is om de maatregelen die er nu zijn te volgen, zodat de overheid geen draagvlak krijgt om die draconische maatregelen te installeren.»
Alles bij de bron; HUMO
Van miljoenen Nederlanders wordt het medisch dossier bij de huisarts deze week toegankelijk voor duizenden zorgverleners, zonder dat daarvoor toestemming is gegeven. Daarvoor waarschuwen Privacy First, het Humanistisch Verbond en Stichting KDVP voor bescherming van de privacy in de gezondheidszorg.
In de strijd tegen Covid-19 heeft minister Martin van Rijn (Medische Zorg) een tijdelijke regeling afgekondigd die artsen op een huisartsenpost of eerste hulp de mogelijkheid biedt zonder toestemming van een coronapatiënt in diens medisch dossier bij de huisarts te kijken. Het OM heeft bepaald dat dit gedurende de coronacrisis niet strafbaar is.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwde dat inzage alleen mag na, eventueel mondelinge, toestemming van de patiënt. Volgens privacy-organisaties heeft mondelinge instemming door deze laatste groep weinig te betekenen. Gerichte bevraging via het Landelijk Schakelpunt (LSP), dat de dossiers ontsluit, is namelijk niet mogelijk. Sinds dinsdag worden gegevens van zo’n acht miljoen Nederlanders die geen keuze maakten via het LSP toegankelijk gemaakt. Huisartsen ontvangen hiervoor software-updates.
Zorgverleners op huisartsenposten en eerste hulpen kunnen straks bij de dossiers, maar ook ander medisch personeel in ziekenhuizen en huisartsen vanuit hun praktijk. Eerder was de inzage bij mensen die ‘ja’ hadden gezegd beperkt tot de eigen zorgregio. Omdat coronapatiënten worden verspreid over het land zijn de dossier straks landelijk toegankelijk.
In reactie zegt de AP extra op misbruik te zullen controleren. Privacybeschermers vragen zich af of de AP daar de menskracht en medische kennis voor heeft. Ook wijzen ze op het risico van hacken, nu de medische dossiers van bijna alle Nederlanders via het LSP worden ontsloten.
Burgers kunnen via Volgjezorg.nl inzages volgen.
Alles bij de bron; NRC
Zestig wetenschappers waarschuwen het kabinet in een brief voor de gevaren van de inzet van apps bij de bestrijding van het coronavirus. De wetenschappers stellen dat de inzet van tracking- en tracingapps en gezondheidsapps zeer ingrijpend is.
"Belangrijk is daarom dat kritisch gekeken wordt naar het nut, de noodzaak en de effectiviteit van dergelijke apps, alsook de sociaalmaatschappelijke en juridische impact", schrijven de wetenschappers. Ze pleiten ervoor deskundigen op het gebied van recht, sociale wetenschappen en ethiek te betrekken bij het besluit de apps wel of niet te gaan gebruiken.
Verder vinden ze dat goed in de gaten gehouden moet worden wat het effect en betrouwbaarheid zijn van de apps. Anders ontstaat er een vals gevoel van veiligheid, met daarmee een groter risico dat het virus zich verder kan verspreiden.
Privacyexperts waarschuwden vorige week al dat de persoonlijke gegevens waarin de apps inzage krijgen, niet in handen mogen vallen van mensen en bedrijven die er gebruik of misbruik van kunnen maken.
Alles bij de bron; NPORadio1
“We moeten niet te luchtig doen over de corona-app,” vindt Patrick van Schie, directeur van de Teldersstichting (het wetenschappelijk bureau van de VVD). Hij vindt dat we goed na moeten denken voordat we al onze vrijheden overboord gooien. “Het privacy-aspect is heel belangrijk. Dat kun je maar één keer weggeven, en dan is het ook echt weg.”
Het kabinet gaf tijdens de persconferentie afgelopen dinsdag aan zo snel mogelijk een corona-app te willen lanceren. We hebben die apps nodig om de GGD te ondersteunen, vond ‘coronaminister’ Hugo de Jonge. “We willen allemaal weten of er iemand bij ons in de buurt is geweest die besmet is.”
“Dat is nog maar de vraag”, vindt Van Schie. “Naast het recht op privacy is er ook een recht om dingen niet te weten.” De Teldersstichting-directeur stelt zich voor dat je met het gebruik van zo’n app “twee weken lang in de zenuwen zit” wanneer je een melding krijgt dat je in de buurt bent geweest van iemand met corona.
Dat de app tijdelijk is, is ook niet per se een geruststelling. “Als er slechts twee maanden wordt gevolgd met wie je contact hebt, heb je bij de meeste burgers toch een vrij goed beeld met wie zij zoal in contact staan. Die gegevens geef je maar één keer weg.”
Econoom en oud-wethouder Arjo Klamer, die namens de SP in de gemeente van Hilversum zit zegt “ Wij allemaal zetten vrijheden opzij om de economie te redden. “Je merkt dat gezamenlijkheid belangrijker is dan vrijheid”, concludeert Klamer hieruit. “Ik vind het geweldig dat we als gemeenschap zeggen dat we voor elkaar in de bres springen.” Ook denkt hij dat we door zo’n corona-app juist vrijer zullen zijn in onze beweging.
“Het is de ene vrijheid tegenover de ander”, zegt hij. Van Schie is hier stellig over: “Het is een tijdelijke vrijheidswinst, maar de privacy ben je voorgoed kwijt.”
Alles bij de bron; WNL
In de strijd om het coronavirus onder de duim te krijgen, zet de overheid daarom in op de traceerapp. Het is een hulpmiddel dat via de smartphone iemands contacten bijhoudt en waarschuwt voor een mogelijke besmetting...
....De grootste zorgen zijn er vanwege de privacy. Dat is geen nieuw probleem. Apps die op grote schaal aan de haal gaan met privégegevens kennen we allemaal. Niet voor niets zijn tech-giganten als Facebook of Google hiervoor afgelopen jaren op de vingers getikt door rechters.
Dit keer is het de overheid die zo’n app gaat invoeren. En de gegevens die worden opgeslagen – waar iemand was, met wie en hoe lang hij of zij met iemand contact had – grijpen nog dieper in op iemands privéleven. De overheid moet dus heel duidelijk maken hoe de app werkt, wat er bewaard wordt en met welk doel.
Een onafhankelijk toezichthouder is onontbeerlijk. Het zou naïef zijn om te denken dat in de wereld na corona al deze gegevens worden gewist. Alleen al omdat ze een schat aan informatie zullen bevatten om een volgende uitbraak nog beter te bestrijden.
Alles bij de bron; Trouw
Wie een Ford Focus koopt en de bijbehorende app downloadt, gaat ermee akkoord dat de autofabrikant de locatie van de auto en de bestemmingen bijhoudt. Ook rijeigenschappen als snelheid, gebruik van het gaspedaal, remmen en sturen kan de app op die manier registreren. Ford kan die informatie delen met ‘geautoriseerde dealers en verwante bedrijven’.
De consumentenorganisatie Test-Aankoop heeft dat ontdekt toen ze samen met vijf zusterorganisaties twee auto’s liet hacken door een Brits bedrijf dat ethische hacks uitvoert. Ze stelden vast dat de digitale functies van de twee auto’s niet goed beveiligd zijn en dat de consumenten mogelijk heel wat privacygevoelige informatie prijsgeven. Ook al is die datacollectie niet meteen onwettig, Test-Aankoop benadrukt dat het belangrijk is te beseffen dat de omvang ervan heel erg groot kan zijn en dat de gegevens van de klant en zijn rijgedrag waardevol zijn voor autofabrikanten...
...Auto’s kunnen steeds beter gegevens doorseinen naar de buitenwereld, onder meer als gevolg van de verplichte eCall-functie. Die waarschuwt automatisch de nooddienst bij een ernstig ongeval. Veel auto’s beschikken ook over een simkaart, of over mogelijkheden om wifi-verbindingen te leggen. Zo kan de auto met de cloud van de fabrikant communiceren.
Alles bij de bron; deStandaard
Regeringen wereldwijd overwegen surveillance via mobiele telefoons en apps om de verspreiding van het coronavirus te volgen en in te dammen. ‘Het is problematisch dat veel bedrijven in dit universum in het verleden hebben samengewerkt met inlichtingendiensten die weinig loslaten over hun activiteiten’, zegt Bill Marczak, expert op het gebied van surveillancetechnologie.
In verschillende Europese landen, waaronder België en Nederland, wordt gesproken over een mobiele app om de verspreiding van het in te dammen. In Italië, Duitsland en Oostenrijk meldden telecombedrijven volgens Reuters dat ze geanonimiseerde locatiedata overhandigen aan overheden. In Iran, Polen en India wordt gewerkt aan een app die mensen in quarantaine kan volgen en die traceert met wie mensen die besmet zijn met covid-19 contact hebben gehad.
Andere media rapporteren dat overheden in Zuid-Korea en Zuid-Afrika de locatie van telefoons monitoren en Israël gaf de veiligheidsdiensten deze maand toestemming de infectie te traceren via toegang tot locatiegegevens en andere data van miljoenen telefoongebruikers. Volgens de New York Times zouden die data al sinds 2002 verzameld worden...
...In de afgelopen jaren bracht het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) in kaart hoe Pegasus, Israëlische surveillancetechnologie van het bedrijf NSO Group waarmee overheden individuele mobiele telefoons kunnen hacken, werd gebruikt om journalisten te volgen.
Volgens Bill Marczak, postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Californië (Berkeley) en expert op het gebied van surveillancetechnologie, kan het zeer moeilijk zijn om technologie die uitgerold wordt tijdens een crisis, daarna weer te ontmantelen.
"Aan de ene kant van het spectrum, zoals in Israël, zien we nu autoriteiten die openheid geven en zeggen dat ze eigenlijk al sinds 2002 metadata over locaties verzamelen. En dat ze die data nu gaan gebruiken voor de publieke gezondheid. Daarnaast zijn er voorstellen voor apps die mensen kunnen downloaden op hun telefoon. Sommige daarvan volgen waar je je bevindt. Andere zouden dat niet doen volgens de makers."
In Singapore bijvoorbeeld, is een app uitgerold die nabijheidstracering mogelijk maakt. Via bluetooth worden telefoons in de buurt waarop de app geïnstalleerd is, gepingd. Voor deze technologie is niet altijd een centrale database nodig waarin de locatiegeschiedenis van iedereen te vinden is.
Nabijheidsdata kunnen echter ook problematisch zijn, afhankelijk van waar die wordt opgeslagen. Zelfs als dat op je eigen telefoon is, kan die telefoon in beslag genomen worden door de autoriteiten. Dit soort privacyproblemen kunnen zich voordoen met nabijheidstracering, hoewel dat waarschijnlijk niet op grote schaal zal gebeuren als data alleen vastgelegd worden op individuele telefoons.
Alles bij de bron; MO