De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) maakte Ierland in Europa de primaire toezichthouder voor privacykwesties bij vrijwel alle techgiganten. Na drie jaar staat vast dat dit model niet werkt, zeggen Nederlandse volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement.

Ruim 96 miljoen slachtoffers komen uit de Europese Unie, waar de AVG geldt. Nederland is met 5,4 miljoen personen hard geraakt: 31,4 procent van de bevolking. Binnen de EU is alleen Italië (59,1 procent van de inwoners) relatief zwaarder getroffen.

Toch is het niet Italië of Nederland, maar de Ierse privacytoezichthouder die een onderzoek start. "Onze Ierse collega's nemen het voortouw in dit onderzoek", laat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), "want Facebooks Europese hoofdkwartier is in Ierland gevestigd."

Dankzij die redenering heeft de Ierse toezichthouder de afgelopen drie jaar het ene na het andere grensoverschrijdende AVG-onderzoek op zijn bord gekregen. Want niet alleen Facebook (ook eigenaar van Instagram en WhatsApp), maar ook de Europese hoofdvestiging van bijvoorbeeld Apple, Google en Twitter staan in Ierland.

Op zich is het niet vreemd dat de Amerikaanse techgiganten in Europa één loket hebben voor AVG-kwesties, zegt Kim van Sparrentak, die namens GroenLinks in het Europees Parlement zit. "Zo werkt de Europese markt. Als je in één land zaken doet, doe je dat in de hele Europese Unie. Maar het is gek dat de Ierse toezichthouder daardoor moet controleren of álle grote techbedrijven zich aan de AVG houden. Die gaat het niet bolwerken."

De PvdA en D66 pleiten in Brussel voor een overkoepelende Europese toezichthouder die grote grensoverschrijdende zaken op zich kan nemen, terwijl de Europarlementariërs van het CDA en GroenLinks vooral willen dat nationale toezichthouders meer capaciteit krijgen en beter onderling samenwerken.

Dat Ierland als primaire toezichthouder wordt gezien, belemmert ook andere Europese toezichthouders die tegen techgiganten willen optreden. Facebook zegt dat de andere autoriteiten niet bevoegd zijn om een procedure te voeren. Alleen Ierland zou dat mogen doen. De vraag of dat daadwerkelijk zo is, ligt nu bij het Europese Hof van Justitie, dat zich er naar verwachting in juni over uitspreekt. 

Alles bij de bron; NU