De European Health Data Space Verordening (EHDS),  een voorstel van de Europese Commissie voor het delen van medische gegevens in de Europese Unie in een gemeenschappelijk gebruikt formaat, zorgt voor een wijziging van het medisch beroepsgeheim zoals we dat nu in Nederland kennen, zo stelt minister Agema van Volksgezondheid in een brief aan de Tweede Kamer. 

Standaard zullen gezondheidsgegevens voor zowel primair als secundair gebruik worden uitgewisseld. Bij primair gebruik gaat het om het gebruik van gezondheidsgegevens voor het verlenen van zorg. Bij het secundaire gebruik van gezondheidsgegevens gaat het om zaken zoals onderzoek, onderwijs, ontwikkeling van diensten en producten, inclusief 'AI', beleidsvorming en leveren van gepersonaliseerde zorg door behandelaars.

Op dit moment moeten patiënten in Nederland toestemming geven voor het delen van hun gegeven. Het medisch beroepsgeheim zorgt ervoor dat informatie die patiënten met hun arts of therapeut vertrouwelijk blijven. "Het beroepsgeheim is niet absoluut. Er zijn situaties waarin een arts het beroepsgeheim mag of moet doorbreken en gegevens mag of moet delen", merkt de minister op.

"Het medisch beroepsgeheim mag worden doorbroken als een wettelijke plicht dit vereist of als de patiënt toestemming heeft gegeven.

EHDS bevat zo’n wettelijke plicht. De EHDS zorgt daarmee voor een wijziging van het medisch beroepsgeheim zoals we dat nu in Nederland kennen", gaat Agema verder. De minister merkt op dat ze ziet dat de EHDS gevolgen heeft voor hoe in Nederland het medisch beroepsgeheim is ingericht. "Om de nadelige gevolgen hiervan te ondervangen zijn aanvullende stappen nodig in wetgeving."

Met de komst van de EHDS zal de grondslag voor het doorbreken van het beroepsgeheim bij elektronische gegevensuitwisseling veranderen, merkt Agema op. "We gaan van een systeem van toestemming voordat gegevens elektronisch uitgewisseld worden, de opt-in-systematiek, naar een systeem met een wettelijke grondslag (de EHDS) die een opt-out-systematiek regelt."

De minister stelt dat burgers op basis van de EHDS het recht hebben om de toegang tot hun gezondheidsgegevens voor zorgaanbieders te beperken. Daarnaast hebben zij het recht om de uitwisseling van die gegevens met derden via de digitale toegangsdiensten tegen te houden (het recht op opt-out).

Agema zegt dat ze de komende periode met veldpartijen, zorgverleners en patiëntorganisaties in gesprek gaat om te kijken wat de technische en praktische haalbaarheid is van de opt-out. Wat betreft het secundair gebruik van data komt hiervoor ook een opt-out, maar ook dit moet nog worden uitgewerkt en onderzocht.

Alles bij de bron; Security