Een klein foutje van de overheid maakt het leven van Gabriel al jaren tot een hel. Hij stond in het systeem als verdachte van een delict met harddrugs en heeft al jaren een hele reeks overheidsinstanties achter zich aan. Onterecht, maar het valt niet mee zijn naam te zuiveren. Toch lijkt dat nu te lukken.
Kortgeleden komt eindelijk dat ene mailtje binnen waar Gabriel al zo lang op wacht. De politie bevestigt dat hij jarenlang onterecht in hun systemen heeft gestaan. En wat zelden gebeurt: de politie geeft een zogenaamd ‘sepot 01’ af, de bevestiging dat hij ten onrechte als verdachte is aangemerkt....
....."Ik ben er kapot van, het is echt heel zwaar", zegt Gabriel anderhalf jaar geleden al tegen RTL Nieuws. Maar hij is niet van plan te rusten voordat onderste steen boven is.
Bij zijn speurwerk komt hij er achter dat er tienduizenden pagina’s dossier over hem zijn aangelegd bij het UWV, de Belastingdienst en de gemeente Enschede.
Uit de stukken blijkt dat Gabriel in de systemen van de Belastingdienst al jaren te boek staat als verdachte in verband met het bezit van harddrugs. Deze aantekening is waarschijnlijk de bron geweest van alle ellende. Maar hoe deze aantekening achter zijn naam is gekomen is een raadsel.
Pas kortgeleden komt dan eindelijk de aap uit de mouw. De politie blijkt hem ten onrechte in verband te hebben gebracht met een drugsdelict. Hoe dat precies is gebeurd blijft onduidelijk, maar er lijkt sprake van een persoonsverwisseling. Deze informatie is gedeeld met tal van andere overheidsinstanties.
De politie erkent de fout en belooft hem recht te zetten. Maar daarmee zijn de problemen met de Belastingdienst en het UWV niet weg. Ondanks herhaalde verzoeken wil de fiscus de foutieve aantekening niet uit hun systemen verwijderen.
Ten einde raad trekt Gabriel de stoute schoenen aan. Hij klampt premier Rutte aan en gewapend met een dikke stapel stukken legt hij de premier uit wat er aan de hand is. Met resultaat: hij mag in het torentje langskomen om over zijn zaak te praten.
Rutte ziet dat er iets grondig fout is gegaan en belooft Gabriel om zich voor zijn zaak in te zetten. Kort daarna krijgt deze inderdaad een telefoontje van een van de ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken die hem verder gaat helpen.
Eindelijk lijken er dingen in beweging te komen. Een telefoontje van desbetreffende ambtenaar naar de Belastingdienst om nog eens naar de zaak te kijken, sorteert effect.
Begin november mailt een juridisch medewerker van de Belastingdienst met het aanbod om de foutieve gegevens uit de systemen te halen.
Helaas is alle onrecht daarmee nog niet rechtgezet. Er lopen nog verschillende beroepen, onder andere tegen het UWV. Gabriel is niet van plan op te geven. Jaren van zijn leven zijn al kapotgemaakt en hij wil doorgaan met zijn strijd tot zijn naam volledig is gezuiverd.
Alles bij de bron; RTL
Politieke partijen mogen tijdens de komende verkiezingscampagne voor het Europees Parlement geen gebruikmaken van online tracking, bijvoorbeeld via cookies of trackingpixels, zo stelt de Autoriteit Persoonsgegevens. De privacytoezichthouder stuurde politieke partijen een brief waarin wordt gewezen op de regels rond het verwerken van persoonsgegevens.
Daarnaast wijst de toezichthouder partijen op het beveiligen van persoonsgegevens, aangezien de afgelopen jaren zich enkele incidenten voordeden rondom het openbaar raken van politieke voorkeuren van personen die lid zijn, beweerd werden lid te zijn of lid waren van een politieke partij.
De politieke voorkeur van mensen is een bijzonder persoonsgegeven, waarvoor extra strenge regels gelden. "Partijen moeten zich ervan bewust zijn dat zij (mede)verantwoordelijk zijn voor de persoonsgegevens die zij verwerken. Ook als zij bijvoorbeeld een bureau inhuren dat de campagne voor de partij uitvoert", legt de Autoriteit Persoonsgegevens uit.
Alles bij de bron; Security
Een 21-jarige man heeft door middel van gekaapte DigiD-accounts pensioen van zijn slachtoffers weten te stelen. De verdachte is door de rechtbank Den Haag veroordeeld tot een taakstraf van tachtig uur, waarvan veertig uur voorwaardelijk, en deelname aan een alternatief straftraject voor jonge cybercriminelen.
De man had via internet zogenoemde combolijsten gedownload waarop inloggegevens van DigiD-accounts stonden. Deze inloggegevens waren door derden buitgemaakt.
Zo kon de verdachte op de DigiD-accounts van zeventien willekeurige personen inloggen. Eenmaal ingelogd schakelde hij bij meerdere accounts de sms-controle uit en wijzigde vervolgens e-mailadressen en wachtwoorden, zo staat in het vonnis vermeld. Tevens activeerde de man voor de gekaapte DigiD-accounts tweefactorauthenticatie op een eigen smartphone.
Vervolgens heeft de verdachte vanuit deze DigiD-accounts ingelogd bij diverse (semi-)overheidsdiensten, zoals het UWV, de Belastingdienst en de SVB. Ook bij deze diensten heeft de verdachte vervolgens gegevens gewijzigd. In twee gevallen heeft dit geleid tot daadwerkelijk financieel nadeel voor slachtoffers. Doordat de verdachte bankrekeningnummers had vervangen, is het pensioen van twee slachtoffers gestort op een bankrekening van de verdachte. De man heeft bovendien op naam van één van deze slachtoffers huurtoeslag aangevraagd, die daadwerkelijk is uitgekeerd aan dit slachtoffer.
"Door het handelen van de verdachte zijn meerdere personen gedupeerd geraakt. DigiD is het digitale authenticatiemiddel dat burgers moeten gebruiken om overheidszaken te regelen. Het wegvallen van het vertrouwen in DigiD zou het maatschappelijk en economisch verkeer kunnen ontwrichten", aldus de rechter. Die legt uiteindelijk, wegens de jonge leeftijd van de verdachte en diens persoonlijkheid, een taakstraf van tachtig uur op, waarvan veertig uur voorwaardelijk, en verplicht deelname aan Hack_Right.
Alles bij de bron; Security
Heidi I is in 2013 in opdracht van het MT-fraude van de Belastingdienst ontwikkeld om afwijkend risicovol gedrag zo vroeg mogelijk te kunnen signaleren.
Heidi was een database-functionaliteit om IP-adressen vast te leggen en te ontsluiten. De functionaliteit registreerde portaldata, waaronder de IP-adressen waarmee toeslagaanvragers het Toeslagen-portal (mijntoeslagen.nl) benaderden. In 2013 is hier geen gegevensbeschermings-effectbeoordeling (GEB) voor gemaakt.
In september 2017 is op advies van de privacy officer van de Belastingdienst Heidi I “on hold” gezet omdat deze niet zou voldoen aan de eisen van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Naar aanleiding daarvan is Heidi “II” ontwikkeld in oktober 2017. Er is een GEB voor opgesteld die op 15 januari jl. met uw Kamer is gedeeld.
Voor Heidi II staat in de GEB dat verschillende gegevens die werden ontvangen vanuit Beheer Van Relaties (BVR) zoals: geboortedatum, woonadres, eerste nationaliteit en het aantal BSN's ingeschreven op adres (berekend gegeven) werden verrijkt met gegevens zoals het IP-adres en vanuit openbare bronnen werden onder andere de geografische gegevens toegevoegd.
Op basis van de huidige informatie is duidelijk geworden dat de gegevens van Heidi II zijn gebruikt voor het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF).
Het CAF was een multidisciplinair samenwerkingsverband binnen de Belastingdienst en werd in 2013 opgericht om signalen van mogelijke fraude bij zogenoemde tussenpersonen zoals belastingadviseurs te onderzoeken. Hiervoor was het onder andere van belang om te weten of er vanaf één adres meerdere belastingaangiften of aanvragen voor toeslagen werden ingediend.
Zoals in de Stand van Zakenbrief Dienst Toeslagen van 15 januari jl. aan uw Kamer is gemeld, geldt voor Toeslagen dat Heidi werd gebruikt als een loggingsysteem waarbij portaldata werd gelogd van bezoekers van de toeslagenportal. Het doel van Heidi was het kunnen traceren of er sprake was van opvallend gedrag wat een indicatie kan zijn voor een verhoogd risico op misbruik van toeslagen.
Ook voor Dienst Toeslagen geldt, zoals eerder in deze brief is gemeld, dat niet exact kan worden aangegeven welke gegevens door Toeslagen nog meer gebruikt zijn in Heidi I.
Sinds het stopzetten van het Intensief Toezicht (ITO) proces in 2020 wordt geen gebruik meer gemaakt van portaldata voor wat betreft het detecteren van risico’s op misbruik. Zoals toegezegd wordt uw Kamer op een later moment nader geïnformeerd over het toekomstige gebruik van portaldata door Dienst Toeslagen, wanneer het volledige proces van gegevensverwerking met de daarbij behorende waarborgen volledig in beeld is gebracht.
Alles bij de bron; RijksOverheid
Op 2 april 2024 heeft de Tweede Kamer, onder voorbehoud, het Wetsvoorstel gegevensverwerking Persoonsgerichte Aanpak radicalisering en terroristische activiteiten aangenomen.
Privacy First maakt zich daar zorgen over omdat er in Nederland naar schatting al tienduizenden Nederlanders in een Persoonsgerichte Aanpak (PGA) zitten met zeer ingrijpende gevolgen voor hun grondrechten en persoonlijke levenssfeer, zonder adequate rechtsbescherming.
Een Persoonsgerichte Aanpak betekent dat de overheid een burger wil “resocialiseren”. Dat gebeurt op gemeentelijk niveau in samenwerking met “ketenpartners”, zoals Politie, Justitie, Bureau Jeugdzorg, GGD, GGZ, reclassering en woningbouwcorporaties.
Deze ketenpartners wisselen informatie uit over de persoonlijke levenssfeer van de burger en overleggen hoe ze die op het rechte pad kunnen krijgen, kunnen heropvoeden.
In een PGA krijgt een burger eerst een “hulpaanbod” van bijvoorbeeld Bureau Jeugdzorg of de GGD. Als dat niet werkt krijgt de betreffende burger te maken met repressie zoals strafzaken entameren of een uithuisplaatsing.
Juridisch blijkt er weinig tegen een Persoonsgerichte Aanpak te beginnen. Een PGA is geen “besluit” in de zin van de Algemene wet bestuursrecht en daarom is er geen bezwaar en beroep mogelijk.
De AVG-wetgeving werkt hier in de praktijk niet omdat de overheid geen volledige dossiers vrijgeeft. Daardoor is er geen eerlijk proces mogelijk.
Tot nu toe worden PGA’s uitgevoerd op basis van convenanten tussen de samenwerkende ketenpartners en is er geen verankering in de wet. Juridisch is het daarom maar de vraag of de huidige PGA’s rechtmatig zijn.
Omdat de overheid zekerheid wil dat PGA’s rechtmatig zijn, is het nu voor het eerst dat er een wettelijke basis komt voor een deel van de bestaande PGA’s.
Alles bij de bron; PrivacyFirst
Justitie heeft zonder een toereikende wettelijke grondslag een telefoon ontgrendeld en doorzocht van een vreemdeling die was vastgezet.
De zaak gaat over een Mongoolse vrouw die in vreemdelingenbewaring was gesteld. Een ambtenaar van de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel (AVIM) heeft zonder haar toestemming haar telefoon ontgrendeld en doorzocht. Dit deed hij door het toestel voor het gezicht van de vrouw te houden. De medewerker heeft vervolgens handmatig de telefoon doorzocht op zoek naar foto’s van identiteitsdocumenten om informatie te krijgen over haar identiteit.
Demissionair staatssecretaris Van der Burg stelde dat de ambtenaar op basis van de Vreemdelingenwet 2000 bevoegd is om de telefoon zonder toestemming te onderzoeken. Bij het opstellen van de betreffend wetsbepaling in 2012 is via de memorie van toelichting duidelijk gemaakt dat ook telefoons doorzocht mogen worden.
"Maar in mobiele telefoons staan tegenwoordig veel meer persoonsgegevens dan toen de wettelijke bepaling in 2012 werd ingevoerd", zo stelt de Raad van State.
De Raad stelt dat het artikel van de Vreemdelingenwet 2000 daarom niet volstaat als wettelijke grondslag voor het zonder toestemming onderzoeken van telefoons, louter en alleen omdat de wetgever daar bij de totstandkoming melding van heeft gemaakt in de memorie van toelichting. Tevens stelt de RvS dat het wetsartikel onvoldoende bescherming biedt tegen willekeurig optreden, omdat dit niet voorschrijft in welke omstandigheden onder welke voorwaarden een mobiele telefoon mag worden onderzocht.
Alles bij de bron; Security
Toen Merel van Rooy, ambtenaar bij een ministerie met zwangerschapsverlof ging, kreeg ze van collega’s een boek over de Toeslagenaffaire, waarin werd gehint naar misstanden in het verkeersboetebeleid.
Haar buurman bleek als ambtenaar betrokken bij de invoering van een verkeersboetewet in de jaren negentig, die heel anders uitpakte dan bedoeld. Tijdens haar verlof en in vakanties dook ze de politieke en rechterlijke stukken in en viel ze „van de ene verbazing in de andere”. Wat begon als een regeling om lichte overtredingen eenvoudig te beboeten, bleek mensen diep in de schulden te duwen....
... Politiek econoom Van Rooy besloot te reconstrueren hoe het verkeersboetebeleid zo uit de hand kon lopen. ...
...In 1992 werd de ‘wet Mulder’ ingevoerd, bedoeld om lichte overtredingen, zoals een paar kilometer te hard rijden, efficiënt te beboeten. Als er in een keer werd betaald, ging dat goed. Waar het mis ging, was als de boete niet op tijd – of helemaal niet – werd betaald. Door hoge aanmaningskosten liepen de bedragen snel op, waardoor betalen nog moeilijker werd en mensen in de problemen kwamen. Als niet kon worden betaald ging de rechtbank in uiterste geval over tot gijzeling. De overtreder kwam dan een week per boete vast te zitten, zonder dat de boete verviel.
Vanaf het begin ging het fout, zegt Van Rooy. „De eerste twintig jaar van de wet werden de financiële prikkels voor de overheid heel sterk, gingen de boetes telkens omhoog en werd de rechterlijke toets uit het systeem gehaald om de ‘keten te ontlasten’, een term die aangeeft hoe blind men was voor het menselijk leed daarachter.
Sinds 2002 werden rechtbanken ook gefinancierd op basis van ‘output’, waarbij ze zelf belang kregen bij het zo snel mogelijk afdoen van veel zaken.” De gijzelingszaken waren volgens Van Rooy een makkelijke manier om dat te bereiken. Om boetes aan te vechten bij de rechter, moest het boetebedrag als zogeheten zekerheidsstelling worden betaald. Juist de mensen die de boetes niet konden betalen, werd hiermee de toegang tot de rechter ontzegd.
Bij invoering van de wet Mulder was al gewaarschuwd voor het risico van massale gijzeling. Toch kwam de wet er, zonder een mogelijkheid om in termijnen te betalen en met een boetebedrag dat volgens deskundigen veel te hoog lag, stelt Van Rooy. Die boetes zouden door daaropvolgende regeringen steeds verder worden verhoogd.
Compleet mis ging het, volgens Van Rooy, toen in 2008 ook boetes voor onverzekerde voertuigen naar de verkeersboetewet werden overgeheveld. Van Rooy: „Het CJIB (Centraal Justitieel Incassobureau), verantwoordelijk voor het innen van verkeersboetes, waarschuwde dat het aantal gijzelingen zou stijgen van 600 naar 18.000 per jaar. Het verzekeringsregister was namelijk achterhaald. Toch werd er doorgezet. In mijn onderzoek zag ik vaker hoe moeilijk het is om de macht, een ministerie, bij te sturen. Tegenmachten als rechters, uitvoerders en de Nationale Ombudsman, werden eenvoudig genegeerd.”
Tussen 2011 en 2014, de jaren waarover Van Rooy data wist op te vragen, zijn er voor bijna 37.000 boetes daadwerkelijk mensen naar de gevangenis gegaan. Volgens de laatste cijfers zijn er ruim 123 duizend huishoudens met problematische schulden met een openstaande ‘Mulderboete’.
Vanaf 2009 wist het ministerie van Justitie volgens Van Rooy wat er aan de hand was. Op een gegeven moment, stelt ze, konden gevangenissen de aantallen gegijzelden niet meer aan. „De reactie van het kabinet bestond uit het wegbezuinigen van de sociale rechtsbijstand en gegijzelden op een sober regime zetten, waarbij ze 22 uur per dag op hun kamer zaten. Dat vind ik zo boosmakend.”
Doordat rechters uiteindelijk aan de bel trokken, vinden gijzelingen sinds 2018 niet meer plaats, al staat de mogelijkheid nog in de wet. „Er staan nog steeds 10.000 boetes per jaar ‘op gijzeling’ in het systeem van het CJIB, maar die worden niet uitgevoerd. En de hoge aanmaningen zijn niet veranderd.”
Alles bij de bron; NRC [inloggen noodzakelijk]
Staatssecretaris De Vries van Financiën (Toeslagen en Douane) wil dat de Douane vaker gegevens kan gaan delen met de politie, de Marechaussee, de FIOD en de FIU.
Dit is van belang in de strijd tegen ondermijnende criminaliteit en andere illegale activiteiten.
De Douane kan relevante gegevens hebben waarmee een strafbaar feit is op te sporen. Dan gaat het bijvoorbeeld om drugshandel, omvangrijke milieudelicten, wapenhandel en ernstige fraude.
Op dit moment is het zo dat de Douane deze gegevens alleen met andere instanties kan delen als er een concreet vermoeden van een strafbaar feit bestaat. Om ondermijnende criminaliteit eerder op het spoor te komen, is het belangrijk dat de Douane ook zonder dit vermoeden al gegevens kan delen met andere diensten.
Alles bij de bron; DutchITChannel
Vorig jaar zijn bijna zevenduizend DigiD-accounts wegens mogelijk misbruik ingetrokken, een flinke stijging ten opzichte van 2022, toen het nog om bijna drieduizend accounts ging. Dat blijkt uit het vandaag verschenen jaarverslag van DigiD-beheerder Logius. Logius laat weten dat het vorig jaar alleen al 3154 actieve DigiD-accounts die op de Genesis Market waren aangetroffen heeft verwijderd.
"Als anderen je DigiD-gegevens hebben, kun je de dupe worden van identiteitsfraude. In nauwe samenwerking met andere overheidsorganisaties helpt Logius als het misgaat. We nemen contact met je op en verwijderen dan het DigiD-account, zodat je een nieuw account kunt aanvragen. Zo weet je zeker dat niemand ongevraagd bij je gegevens komt", aldus de overheidsinstantie.
Soms merken mensen zelf op dat hun DigiD-gegevens zijn gewijzigd, maar niet altijd. "Wij krijgen ook tips van bijvoorbeeld de politie of het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC)", laat een medewerker van Logius op de website van de DigiD-beheerder weten.
Alles bij de bron; Security
12 maart heeft de Eerste Kamer het voorstel over de Cyberwet aangenomen. We hebben hier vanaf het eerste moment keer op keer onze kritiek geuit. Van bet eindresultaat worden we niet blij, tijd voor een terugblik.
"De Cyberwet is een nieuwe wet die het, in het heel kort, voor de inlichtingendiensten AIVD en MIVD op verschillende manieren makkelijker maakt om grootschalig gegevens te verzamelen. De wet verruimt de bevoegdheden van de geheime diensten, terwijl het toezicht juist vermindert.
De totstandkoming ervan is erg rommelig verlopen en vooral ontzettend complex gemaakt. Het voorstel kwam in de vorm van een tijdelijke spoedwet, terwijl al was aangekondigd dat de hoofdwet (de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, de "sleepwet") structureel zou worden gewijzigd.
Hier kwam vervolgens nog een nota van wijziging overheen die weer een andere reikwijdte had en dus zowel de tijdelijke wijziging als de hoofdwet wijzigde.
Verschillende Kamerleden gaven aan dat ze gewoon niet meer snapten wat er nu eigenlijk met de wet werd voorgesteld. Laat staan dat nog uit te leggen was aan burgers wat er nu eigenlijk op het spel stond.
Uiteindelijk ging de Tweede Kamer in oktober 2023 akkoord met het wetsvoorstel. Nu de Eerste Kamer de wet heeft aangenomen, gaat deze binnenkort van kracht."...
..."Wat we vooral tergend vinden is dat we zagen dat er een gegarandeerde meerderheid was in de politiek voor voorstellen vanuit de geheime diensten. Er werd weinig kritisch bevraagd en het besef over de impact van de voorgestelde bevoegdheden — zoals het ongericht aftappen van het internet om vervolgens de gegevens met het buitenland te delen en het schrappen van het toezicht vooraf om gegevens die met het sleepnet zijn binnengehaald door algoritmes te laten analyseren — leek niet erg aanwezig.
Daarnaast vinden we het treurig om te zien dat het nodeloos complex maken van een wetsvoorstel, en het negeren van de uitslag van een maatschappelijk debat, loont. Het gaat hier om dezelfde publieke discussie die ook al in 2018 werd gevoerd bij de invoering van de sleepwet.
Alles bij de bron; Bits-of-Freedom