- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws uit NL
Omdat preventief fouilleren tot etnisch profileren kan leiden, werd dit in Amsterdam niet langer toegestaan. Het dragen van wapens onder vooral jongeren neemt echter zodanig toe, dat de lokale driehoek besloten heeft het toch weer in te voeren. Maar dan op zo’n manier dat etnische gronden geen invloed hebben...
...De agenten gaan bijvoorbeeld elke derde passant fouilleren of iedereen. Zo krijgt iedereen dezelfde kans om gefouilleerd te worden. Om rendement uit de acties te halen, wordt alleen in veiligheidsrisicogebieden preventief gefouilleerd. Iedereen die gefouilleerd wordt krijgt een folder mee, waarin staat hoe en waarom het gebeurt en dat men het recht heeft om een klacht in te dienen.
Volgens Het Parool ligt het besluit van Halsema, Paauw en het Openbaar ministerie om preventief fouilleren weer in te voeren erg gevoelig in Amsterdam. Behalve dat het veel politiecapaciteit kost en weinig wapens oplevert, zou uit wetenschappelijk onderzoek ook blijken dat de wapencontroles etnisch profileren als bijeffect hebben. Halsema ging hierin mee, maar zegt door het stijgende aantal wapenincidenten op andere gedachten te zijn gekomen. Wapenbezit leidt volgens haar tenslotte niet zelden ook tot wapengebruik. De burgemeester bepaalt uiteindelijk waar en wanneer de controles plaatsvinden, zelfs als de meerderheid van de gemeenteraad tegen is.
Alles bij de bron; BeveilNieuws
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws uit NL
Vandaag is het 5 mei en “vieren wij de vrijheid”. Vrijheid waarvoor onze voorouders hebben gevochten, maar die tijdens de Corona-crisis wereldwijd zwaar onder druk staat. Ook in Nederland zijn de afgelopen weken talloze mensenrechten en democratische verworvenheden drastisch ingeperkt, waaronder:
- de vrijheid van beweging
- het recht op demonstratie
- de vrijheid van vereniging en vergadering
- het recht op privacy en het recht op huisvrede
- het recht op onderwijs, sport en recreatie
- het recht op contante betaling
- de toegang tot reguliere gezondheidszorg
- het medisch beroepsgeheim.
Aan de noodzaak, proportionaliteit en juridische houdbaarheid van veel van deze inperkingen kan inmiddels sterk worden getwijfeld. Bij de handhaving ervan is de kans op willekeur bovendien groot.
In plaats van intrekking van de tijdelijke noodverordeningen dreigen een aantal van deze vrijheidsbeperkende maatregelen nu in wetgeving te worden verankerd. Een “tijdelijke” spoedwet ligt daartoe inmiddels klaar voor parlementaire behandeling. De geschiedenis leert dat dergelijke spoedwetgeving in crisistijd vaak een permanent karakter krijgt. Opperste waakzaamheid in en buiten ons parlement is nu dus geboden.
Niet zelden worden crises door overheden misbruikt om hun macht tegenover de bevolking sterk te vergroten en eerdere agenda’s door te drukken. Draconische wetgeving dreigt nu versneld door het parlement te worden gejaagd, waaronder de opvolger van het illegale Systeem Risico Indicatie (SyRI): de nieuwe Wet Gegevensverwerking Samenwerkingsverbanden (WGS), oftewel “Super SyRI”. Onlangs zijn de medische dossiers van miljoenen Nederlanders, zonder hun toestemming, breed toegankelijk geworden in de zorg (“Corona opt-in”). Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van “Corona apps” die tot schijnveiligheid en massa-surveillance zullen leiden. Wob-verzoeken rond Corona worden niet langer door de overheid beantwoord.
De wijze waarop de overheid nu rigide maatregelen neemt onder het mom van crisisbeleid is zorgwekkend. Als deze houding een voorbode is van "het nieuwe normaal" dat onze regering voor ogen heeft, zullen we na de strijd tegen Corona direct een nieuwe strijd voor onze vrijheid moeten voeren.
De bevrijding 75 jaar geleden betekende de terugkeer van de open samenleving en de democratische rechtsstaat. Het is deze 5 mei meer dan ooit belangrijk om niet alleen te kijken naar vrijheden bevochten in het verleden, maar ons bewust te zijn van de slag om onze vrijheid die op dit moment wordt geleverd. Opdat we deze vrijheid kunnen doorgeven, en niet opnieuw hoeven te bevechten.
Alles bij de bron; PrivacyFirst
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws uit NL
De overheid onderzoekt of het papieren paspoort door een digitale versie is te vervangen. Eind dit jaar start er een proef met paspoortloos reizen waarbij reizigers tussen Nederland en Canada zich via hun smartphone kunnen legitimeren. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol laten weten op Kamervragen van D66 die tien maanden geleden werden gesteld. Voor Kamervragen staat een beantwoordingstermijn van drie weken.
Volgens de staatssecretaris zal de proef naar verwachting eind dit jaar starten met een technische en operationele test door een besloten doelgroep bestaande uit medewerkers van partijen die bij het project betrokken zijn.
Broekers-Knol benadrukt dat het huidige, fysieke paspoort het enige document blijft waarmee reizigers legaal de Schengenbuitengrens kunnen passeren. Deelnemers aan de test zullen dan hun paspoort ook altijd bij zich moeten dragen. Doordat de controle van het paspoort eerder heeft plaatsgevonden bij de registratie en het genereren van een digitale kopie van het paspoort, volstaat om bij de grens alleen deze digitale kopie te tonen. De digitale kopie van het paspoort wordt opgeslagen in een beveiligde database, die wordt beheerd door de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG).
Via de bijbehorende app kunnen deelnemers aan de test hun gegevens met bijvoorbeeld de grensautoriteiten en luchtvaartmaatschappij delen. Daarbij is het mogelijk om alleen die gegevens te delen die de betreffende organisatie nodig heeft voor het uitvoeren van de betreffende taak. Opgeslagen gegevens worden na afloop van de proef gewist.
Hoewel het hier nog om een proef gaat zijn zowel de Nederlandse overheid als andere landen en luchtvaartorganisaties actief bezig om naar de mogelijkheden van een digitaal paspoort te kijken, zo laat de staatssecretaris weten: "In verschillende landen, waaronder Nederland, wordt onderzocht of het 'papieren' reisdocument op termijn kan worden vervangen door een digitale representatie daarvan en aan welke voorwaarden moet zijn voldaan om dat mogelijk te maken."
Alles bij de bron; Security
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws
Kantooruitbater Tribes wil die veiligheid bieden door iedereen bij binnenkomst te scannen met warmtecamera's en zo mogelijke coronapatiënten buiten de deur houden. Goede kans dat het bedrijf het hierdoor aan de stok krijgt met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Want werkgevers die de temperatuur van hun werknemers opmeten kunnen een fikse boete verwachten, liet de toezichthouder eerder al weten.
Het is verleidelijk privacybewakers af te schilderen als spelbrekers bij het heropenen van Nederland, maar dat zou onterecht zijn. Privacy is een groot goed dat zorgvuldig bewaakt moet worden, ook in crisistijd. Maar zeker zo belangrijk: zonder een kritische privacywaakhond loopt Nederland het risico allerlei zinloze maatregelen te introduceren. Het ondernemen van actie geeft immers gevoel van controle en de behoefte aan controle is in onzekere tijden groot, zelfs al levert die controle weinig op. Dankzij de privacytoezichthouder worden plannen op doelmatigheid én alternatieven ten minste getoetst.
Noodzaak om bezoekers te scannen met warmtecamera's is er nauwelijks, want een verhoging van de lichaamstemperatuur zegt weinig over een besmetting. Daarmee zijn warmtecamera's meer een schijnoplossing dan effectieve bescherming tegen het virus. Een werksfeer waarin medewerkers thuis durven te blijven bij de geringste klachten is minder privacyverstorend en effectiever.
Ook het nut van de coronatracing-apps, die contacten in kaart brengen zodat die geïnformeerd kunnen worden als later een besmetting blijkt, is verre van bewezen. Experts zien talloze (technische) beperkingen. Dat maakt het twijfelachtig of de apps überhaupt wel gaan werken.
Enige privacy inruilen voor betere bescherming kan functioneel zijn, maar privacy opofferen zonder dat daar betere bescherming tegenover staat, is zonde. De kritische houding van de AP is dan ook van harte toe te juichen.
Alles bij de bron; FD [(gratis)registratie noodzakelijk]
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Databases
De Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden biedt volgens ons kabinet een ‘slimmere aanpak’ om ondermijnende criminaliteit in kaart te brengen. Wie echter denkt dat ‘Super SyRI’ zich enkel richt op criminele netwerken en malafide bedrijven, doet er goed aan om verder te kijken dan de communicatie vanuit de overheid omtrent deze wet...
...Alweer een tijd terug werd ik door een voormalig student van me benaderd om een presentatie te geven aan een gezelschap van het Ministerie van Binnenlandse Zaken over big data. Ik wist nog niet zo goed wat ik aan dit gezelschap ging vertellen dus ik vroeg hem of er wat betreft big data ontwikkelingen waren waarbij ik aan kon haken. ‘Finpro’ antwoordde hij, ‘Finpro is de heilige graal van big data bij de overheid’. Na een korte queeste kwam ik uit op het volgende.
Finpro is een big data project gestart rond 2014 waarbij verschillende partijen hun data bij elkaar brachten bij een omderzoeksbureautje van Annemieke Roobeek, destijds hoogleraar strategie en transformatiemanagement aan de Nyenrode Universiteit, de uni voor trustfundkinderen. De partijen die deze data bij elkaar brachten waren enerzijds publieke autoriteiten zoals de gemeente, de politie en het OM (de Belastingdienst wilde niet meewerken). Anderzijds waren er ook private partijen die hun gegevens hadden gedeeld, maar we weten tot op de dag vandaag niet wie, want die partijen hadden een non-disclosure agreement laten tekenen. In de wandelgangen ging rond dat het banken waren.
Door deze data aan elkaar te koppelen kon mevrouw Roobeek naar eigen zeggen ‘collectieve intelligentie’ opbouwen en stelde zij het volgende: ‘We hebben de onzichtbare onveiligheid zichtbaar gemaakt’. Ze geeft commentaar in een artikel in het Financieel Dagblad waarin ze zegt dat de criminaliteit zich afspeelt onder het oppervlakte, niet een constatering die een big data analyse behoeft, maar goed. Criminele gedragingen zorgen volgens haar voor ‘normvervaging’ en als mensen anderen rijk zien worden door dit gedrag voelen deze ‘zich ook niet meer gebonden aan de wet, en slaan, soms vanuit armoede, aan het sjoemelen met uitkeringen, toeslagen of schoolinschrijvingen’. Het gaat om mensen ‘die stelselmatig de overheid als flappentap gebruiken’.
Bovenstaande geeft een goede indicatie van de groepen mensen die door de WGS zullen worden geraakt en de bevoegdheid zoals die nu in het wetsvoorstel staat: ‘het voorkomen en bestrijden van grootschalige of systematisch onrechtmatig gebruik van overheidsgelden en overheidsvoorzieningen’. De WGS is dus geenszins een wet die alleen inzet op zware criminelen.
Bovendien ziet de WGS niet alleen op ‘bestrijden’, maar ook op voorkomen. Wie herinnert zich het verhaal van RTL van een moeder wiens toeslagen waren stopgezet en die na inzage erachter kwam dat haar toeslagen waren stopgezet, omdat ze een drugsdelict ‘zou gaan plegen’. Het voorspellen van patronen kan er ook toe leiden dat partijen menen de toekomst te kunnen voorspellen, of die nu klopt of niet. Op basis daarvan zijn beslissingen genomen waardoor mensen in zulke moeilijke posities kwamen dat er echtscheidingen, ontslagen of zelfs zelfmoorden uit volgden. Het zou de overheid passen om eerst uitvoerig uit te zoeken hoe je dergelijke misstanden kan voorkomen, in plaats van wetgeving uit te vaardigen waarin dergelijke risicovolle analyses maatschappijbreed mogelijk worden gemaakt.
Alles bij de bron; PlatformBurgerrechten
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws uit NL
Ministeries stellen openbaarmaking van overheidsdocumenten uit vanwege de coronacrisis. Zo verliezen journalisten een middel om de politieke besluitvorming te controleren.
Minister de Jonge ging tijdens het coronadebat in de Tweede Kamer vorige week voor zijn „mensen staan”. Het is vanwege de Covid-19-epidemie te druk op zijn ministerie en verzoeken om de openbaarmaking van overheidsdocumenten moeten daarom tot zeker 1 juni wachten. Hij bevestigde daarmee wat velen de afgelopen weken al zagen gebeuren: de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) komt even op het tweede plan. Tot ongenoegen van veel journalisten, grootverbruikers van de Wob.
Dat de procedures wat langer gingen duren, dat hadden ze verwacht. Maar er helemaal niet aan beginnen? Dat gaat een stap te ver. „Zo wordt de controle op de macht uitgehold – is dit ook het ‘nieuwe normaal’?”, vroeg RTL Nieuws-journalist Pieter Klein zich af. Zijn belangrijkste vraag: mag dat eigenlijk wel, de Wob zomaar aan de kant schuiven?..
...Niet alleen het ministerie van VWS stelt de behandeling van verzoeken uit, ook bij het ministerie van Justitie en Veiligheid hebben de Wobs nu geen prioriteit. Verzoeken die al voor de Covid-19-uitbraak in Nederland waren ingediend, lopen eveneens weken tot maanden vertraging op.
Het belangrijkste instrument dat de overheid heeft om verzoeken te vertragen, is een overmachtsclausule uit het bestuursrecht. Waar een ministerie of gemeente normaal een beslistermijn heeft van vier weken – met daarna nog maximaal vier weken – kan een Wob-verzoek dan voor bepaalde tijd worden aangehouden.
De vraag is alleen: is er bij de overheid nu sprake van overmacht? Advocaat en docent bestuursrecht aan Rijksuniversiteit Groningen (RUG), Rob Wertheim kan zich voorstellen dat ambtenaren het druk hebben, maar „een capaciteitsprobleem is eerder geen geldige reden gebleken”. Ook Wob-specialist Roger Vleugels, die veel media bijstaat met het opstellen van Wob-verzoeken, zet zijn vraagtekens bij de opschorting. Hij wijst op de Wob-juristen die veel overheden in dienst hebben. „Als het goed is hebben ze geen betrokkenheid bij de coronacrisis en dus moeten ze gewoon hun taak kunnen uitvoeren.” Het verwijzen naar drukte zou „een trucje” kunnen zijn, denkt advocaat Wertheim. „Het kan niet zo zijn dat overmacht voor uitstel van elk besluit wordt gebruikt.”
Dat het nu waarschijnlijk moeilijker wordt de vinger achter die processen te krijgen, past volgens De Vos bij „oestergedrag” dat hij bij het kabinet constateert. „Juist op het moment dat er openheid moet worden getoond, worden wij eigenlijk tegengewerkt in het doorlichten van de beslissingen van het kabinet. Ook bij de persconferenties lijkt steeds minder ruimte voor kritische ondervraging. De informatievoorziening wordt pr-achtig.”
Een gang naar de rechter lijkt kansrijk. In maart sprak de rechtbank van Midden-Nederland zich uit over een Wob-verzoek van de NOS bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Dat lag er al sinds december, maar volgens het ministerie was het vanwege de lockdown inmiddels moeilijker werken. Daar zag de rechter weinig in. NOS-verslaggever Ben Meindertsma: „De rechtbank stelde voor onze zaak een nieuwe datum voor de bepaling en maakte daarbij duidelijk dat de ministerie na een aantal weken wel gewend moet zijn aan de nieuwe werkomstandigheden.”
Alles bij de bron; NRC
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Divers Nieuws
In de ochtendkrant van zaterdag 2 mei kondigde het Algemeen Dagblad in de Utrechtse editie aan dat men op 5 mei Bevrijdingsdag met een drone de inwoners van Utrecht gaat filmen. Omdat Vrijbit opkomt voor het fundamentele mensenrecht van (onschuldige) burgers om onbespied te kunnen leven riepen we AD middels bijgaande brief op om deze actie alsnog af te blazen.
Het AD heeft gemeend om het vieren van de Vrijheid op 5 mei in Utrecht te gaan opluisteren door met een drone boven de stad opnamen te gaan maken.
Vrijbit is van mening dat dit een onacceptabele inbreuk maakt op het fundamentele recht van mensen om onbespied te kunnen leven.
We vinden het onbegrijpelijk en stuitend dat men, uitgerekend op Bevrijdingsdag, met een drone het gedrag van de inwoners van Utrecht in kaart te gaan brengen. Beeldopnames gaat maken die niet alleen voor een eenmalige papieren kranteneditie gebruikt kunnen gaan worden maar ook online voor altijd kunnen blijven circuleren.
Principieel maakt dit soort praktijken op onwettige wijze een inbreuk op het fundamentele mensenrecht op bescherming van het privéleven, van iedereen die op die dag op eigen erf, tuin of dakterras graag van de Vrijheid wil genieten. Het feit dat velen momenteel aan huis gekluisterd zijn maakt alles nog eens extra wrang...
...Dat er voor de actie een vergunning is verleend acht Vrijbit onrechtmatig. ...de vergunningverlener, wegens gebrek aan een vereist groot maatschappelijk belang en vereisten aan proportionaliteit en subsidiariteit, heeft met het verlenen van toestemming onrechtmatig gehandeld. De persvrijheid- ook een voornaam recht- komt beslist niet in het gedrang als men Bevrijdingsdag-activiteiten niet met een drone observeert.
Alles bij de bron; Persbericht Burgerrechtenvereniging Vrijbit
- Gegevens
- Hoofdcategorie: Nieuws uit NL
We vieren dit jaar 75 jaar bevrijding. Dat was voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei en het Sociaal Cultureel Planbureau reden ‘De stand van vrijheid’ [pdf] in het Nederland van 2020 te inventariseren.
Bij de officiële herdenking op 4 mei en de dito viering van 5 mei staat steevast de herwonnen vrijheid centraal, maar dat gaat dus nogal voorbij aan de hedendaagse vrijheidsbeleving. Vrijheid, dat is voor de meeste Nederlanders ‘gewoon jezelf zijn’, je eigen keuzes kunnen maken, zelf bepalen wat je wel of niet doet.
Het is opvallend hoe weinig Nederlanders van nu bij het begrip ‘vrijheid’ denken aan het soort juridische begrippen als ‘grondwet’ of ‘grondrechten’. Als Nederlanders al aan het staatsrechtelijke begrip ‘vrijheid’ denken, dan denken ze aan de vrijheid van meningsuiting. De meningsuiting is bij uitstek waar in Nederland erg aan gehecht wordt en iets wat als typisch Nederlands wordt gezien.
De vrijheid van meningsuiting legt als het ware de verbinding tussen het volop beleefde idee van persoonlijke vrijheid en het veel minder actief beleefde idee van formele rechten en vrijheden, zoals die in wetten en verdragen is vastgelegd. Misschien worden die rechten en vrijheden – waar de democratie een onlosmakelijk onderdeel van uitmaakt – wel als zo vanzelfsprekend gezien dat ondervraagden niet eens op het idee komen te bedenken dat die ter discussie zouden staan. De schrijvers van het rapport De stand van vrijheid [pdf] noemen die vanzelfsprekendheid van de vrijheid niet voor niets ‘verraderlijk’.
De historicus René Cuperus constateerde enkele jaren geleden al dat “heel veel mensen – academici, zeker ook van linkse signatuur – het basisidee van de democratie niet meer accepteren, namelijk het idee dat iedere stem evenveel waard is. Er wordt met verachting neergekeken op gewone mensen”. Cuperus noemt dat ‘volksangst’.
De Leidse hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans signaleerde in de kabinetsreactie op de Staatscommissie-Remkes iets soortgelijks. Die commissie trok eind 2018 aan de alarmbel, omdat een derde van de kiezers aan het afhaken is: ze voelen zich niet meer vertegenwoordigd. Een correctief referendum zou kunnen helpen, aldus Johan Remkes c.s., als ook het terugdringen van de technocratie.
Maar wat deed het kabinet-Rutte? Voermans: “Waar de commissie-Remkes de posities en vertegenwoordiging van (afgehaakte) kiezers wil versterken, wijst het kabinet die burger doodleuk aan als een soort gevaar zettende bedreiging die moet worden (her)opgevoed.” Voermans doelt daarbij onder meer op ‘burgerschapsonderwijs’, plannen voor ‘participatie zonder zeggenschap’, ‘burgerschapsfora’ en ‘nietszeggende vormen van het ‘horen’ van de burger in uitlegrondes.
Als we 75 jaar na de bevrijding niet alleen de bevrijding van de Duitse bezetters vieren, maar ook vrijheid in het algemeen, dan is er dus niet alleen reden voor viering. Al was het maar omdat lang niet alle Nederlanders van nu zo doordrongen zijn van de noodzaak van rechten en vrijheden die op papier zo logisch lijken. En ook omdat de overheid de rechten en vrijheden van burgers niet altijd zo vanzelfsprekend vinden als 75 jaar na De Bevrijding en vijftig jaar na de jaren zestig logisch zou moeten zijn...
...Het is ook niet alleen het kabinet-Rutte dat in plaats van meer democratie liever de burgers heropgevoed ziet. Steeds vaker zijn er politici die thema’s (klimaat, terrorisme, Europa, corona) van zo’n groot belang vinden dat de democratische rechten en vrijheden maar even moeten wijken. Privacy – het recht om niet door de overheid, bedrijven of andere burgers te worden beloerd – is in de praktijk al een dode letter geworden.
Er is altijd wel een argument of een belang om de rechten en vrijheden van burgers opzij te zetten. Er is altijd wel een reden om veiligheid, gezondheid, de temperatuur op aarde of de bestrijding van een epidemie nu even belangrijker te vinden. Niet alleen politici, ook kiezers en zelfs sommige journalisten vinden dat enige inperking van rechten en vrijheden op zijn plaats is.
En zo wijkt er in hoog tempo van alles dat in een eeuw is opgebouwd.
De vrijheid die op de nazi’s is herwonnen bestaat nog maar driekwart eeuw. Maar als de overheid omwille van ‘het klimaat’ het ‘binnentredingsrecht’ krijgt om tegen de wil van de bewoner het gas af te sluiten, als overheden samen met monopolistische bedrijven wat zij ‘nepnieuws’ vinden willen verbieden, als in de praktijk niet alleen boeven maar ook burgers de hele dag kunnen worden gevolgd, dan zijn rechten en vrijheden van burgers helemaal niet zo vanzelfsprekend. Dan is ons gevoel van vrijheid verraderlijk.
Alles bij de bron; Comité-4&5mei